نجاة العباد نسخه متنی

‌صفحه‌ى 254

استفاده آن از بين نرود اجاره باطل نمى‏شود، و مستأجر حق فسخ اجاره را ندارد ولى اگر موجر آن را تعمير نكند و يا تعمير آن به قدرى طول بكشد كه مقدارى از استفاده آن از بين برود اجاره نسبت به آن مقدار باطل مى‏شود و مستأجر مى‏تواند اجاره باقى مانده را هم فسخ كند.

مسأله 24 اگر بعد از تمام شدن مدت اجاره و يا پس از گذشتن مقدارى از مدت اجاره، معلوم شد كه اجاره باطل بوده است، مستأجر بايد اجرة المثل مقدارى كه استفاده كرده و يا در ضمان او تلف شده به اجاره دهنده بپردازد. و هم چنين در مواردى كه كسى را براى عملى اجير مى‏كنند و بعد معلوم مى‏شود كه اجاره باطل بوده است، بايد اجرة المثل عمل را به اجير بدهند.

مسأله 25 اگر غير از خانه و اطاق و دكان و اجير، عينى مثلًا زمينى را اجاره دهند و شرط نكنند كه فقط خود مستأجر از آن استفاده كند، مى‏تواند آن را به كمتر يا مساوى يا بيشتر از آن چه اجاره كرده است به ديگرى اجاره بدهد، ولى خانه يا اطاق و يا دكان را نمى‏تواند بيشتر از آن چه اجاره كرده اجاره دهد، مگر اين كه كارى از قبيل تعمير يا سفيد كارى و امثال اينها در اينجا انجام داده باشد و يا آن را به غير جنسى كه اجاره كرده اجاره بدهد. و بنا بر احتياط مستحب آسيا و كشتى و كاروان‏سرا نيز مثل خانه و دكان است.

مسأله 26 اگر اجير شرط كند كه براى خود مستأجر كار كند، نمى‏توان او را به ديگرى اجاره داد و اگر شرط نكند نمى‏توان او را زيادتر از مقدارى كه اجاره كرده اجاره داد، مگر اين كه او را به جنس ديگرى اجاره دهد، مثلًا او را به پول اجاره كند و به گندم اجاره بدهد.

مسأله 27 اگر خانه‏اى را مثلًا به ده تومان اجاره كرد و نصف آن را خود سكونت نمود و نصف ديگر آن را به ده تومان اجاره داد بدون اين كه تعميرى در آن انجام داده باشد، جايز است و از قبيل اجاره به اكثر شمرده نمى‏شود. و هم چنين اگر خانه‏اى را براى مدتى به ده تومان اجاره كرد و نصف آن مدت را