نجاة العباد نسخه متنی

‌صفحه‌ى 290

مسأله 4 اگر بچه حيازت مباح را كرد، مالك مى‏شود اگر نيت كند و مالك مى‏شود نيز جعل را در جعاله گر چه بدون اذن ولى باشد.

مسأله 5 بالغ شدن پسر و دختر به يكى از سه چيز معلوم مى‏شود:

اول: پسر پانزده سالش تمام شود و دختر نه سالش.

دوم: موى درشت زبر بر عانه هر كدام برويد، ولى موهاى نرم ضعيف ميزان نيست.

سوم: منى خارج شود چه در خواب و چه در بيدارى و چه به جماع و غير آن.

مسأله 6 طفل اگر به حد بلوغ برسد و رشيد نباشد و سفيه باشد، باز ممنوع از تصرف است.

مسأله 7 ولى طفل در تصرفات مالى و غير آن پدر و جد پدرى است و اگر آنها نباشند و قيم براى طفل معين كرده‏اند ولايت با قيم است، و اگر آن هم نباشد با حاكم شرع است. و امّا مادر و جد مادرى و ساير خويشاوندان ولايت ندارند، و اگر حاكم شرع هم نباشد با مؤمنين است و احوط آن است كه مؤمن عادل باشد.

مسأله 8 در جد و پدر عدالت معتبر نيست و حاكم ولايت ندارد با وجود يكى از آنها گر چه فاسق باشد، لكن اگر ظاهر شد به قرائنى كه پدر يا جد ضرر مى‏رسانند به مال طفل، حاكم آنها را از تصرف جلوگيرى مى‏كند، و لازم نيست كه حاكم تفتيش از حال آنها بكند.

مسأله 9 پدر و جد هر دو ولايت دارند و هر كدام تصرف كردند، ديگرى پس از تصرف او نمى‏تواند تصرف كند.

مسأله 10 ديوانه حكم نابالغ را دارد در چيزهايى كه ذكر شد، بلى اگر جنون بعد از بالغ شدن و رشيد بودن عارض او شود، ظاهر آن است كه ولايت با حاكم است نه با پدر و جد.