ابن عباس مى گويد: در روز جنگ ديدم حضرت على عليه السلام به آسمان نگاه مى كند، گفتم : (( چه مى بينيد يا اميرالمومنين ؟ )) حضرت فرمود: (( مى بينيم كه آيا ظهر داخل شده كه نماز بخوانم يا نه )) گفتم : (( در اين وقت جنگ ؟ )) حضرت فرمود: (( ما با آنها براى اقامه نماز، جنگى مى كنيم ،چرا خود در اول وقت از عبادت الهى (نماز) غافل شويم .(84) )) باز در روايت ديگر مى خوانيم : سيدالشهداء در شب عاشوار به ابوالفضل عليه السلام فرمود: به اين قوم بگو امشب عاشورا است به من مهلت بدهند براى اينكه خداى سبحان مى داند (( اين احب الصلوه )) ، كه من نماز براى رضاى خدا را دوست دارم ، نماز محبوب من است ،به اينكه نماز خوانم . اين اعمال صورى و ظاهرى را كه همه دارند، آداب نماز هم كه ميسور خيلى ها است ،آن باطن و حقيقت نماز محبوب من است ، من نماز را دوست دارم ، و مى خواهم از دوستم وداع كنم ، حضرت عباس عليه السلام آنچه را كه قوم (سپاه عمر سعد) به او گفته بودند خدمت برادرش امام حسين عليه السلام ايراد كرد، حضرت امام حسين عليه السلام فرمود برو به آنها بگو: كه امشب را به ما مهلت دهند، تا فردا، تا اين كه ما امشب را در پيشگاه خدا مناجات كنيم و دعا بخوانيم و استغفار كنيم ، همانا خداوند مى داند كه من نماز و تلاوت قرآن دعاى بسيار و استغفار را دوست دارم ..(85)
آيه 14 : نماز قصر در مسافرت
و اذا ضربتم فى الارض فليس عليكم جناح ان تقصروا من الصلوه ان خفتم ان يفتنكم الذين كفزوا ان الكافذين كانوا الكم عدوا مبينا .(86)
ترجمه
و هنگامى كه سفر كنيد گناهى بر شما نيست كه نماز را كوتاه كنيد اگر فتنه (و خطر) كافران بترسيد، زيرا كافران دشمن آشكار شما هستند.
تفسير آيه
اين آيه درباره نماز مسافر سخن مى گويد: در اين آيه شريفه از سفر تعبير به (ضرب فى الارض ) شده است ، زيرا مسافر زمين را به هنگام سفر با پاى خود مى كوبد (87) پس در اين ايه شريفه مى فرمايد هنگامى كه مسافرت مى كنيد مانعى ندارد كه نماز را كوتاه كنيد، در اينجا سوالى پيش مى آيد و آن اينكه در آيه فوق مسئله نماز قصر،مشروط به ترس از خطر دشمن شده است در حالى كه در مباحث فقهى مى خوانيم نماز قصر حكم عمومى است و تفاوتى در آن مبان سفرهاى خوفناك يا امن و امان نمى باشد، روايات متعددى كه از طرق شيعه و اهل تسنن در زمينه نماز قصر وارد شده است نيز اين عموميت را تاييد مى كند. .(88)در پاسخ بايد گفت : ممكن است مقيد ساختن حكم قصر به مسئله (( خوف )) به خاطر يكى از چند جهت باشد.الف - اين قيد ناظر به وضع مسلمانان آغاز اسلام است و به اصطلاحى قيد غالبى است ،يعنى غالبا سفرهاى آنها توام با خوف بوده و همانطور كه در علم اصول گفته شده (( قيود غالبى )) مفهوم ندارند، چنانچه در آيه (و ربائبكم اللاتى فى حجوركم ) (89) (دختران همسرانتان كه در دامنتان بزرگ مى شوند بر شما حرامند).نيز با همين مسئله روبرو مى شويم زيرا (( دختر همسر )) مطلقا جز محارمند، خواه در دامان انسان بزرگ شده باشند يا نه ، ولى چون غالبا زنان مطلقه اى كه شوهر مى كنند جوانند و فرزندان خردسالى دارند كه در دامان شوهر دوم بزرگ مى شوند قيد (فى حجوركم ) (در دامانتان ) در آيه مزبور ذكر شده است .ب - بعضى از مفسران معتقدند كه مسئله نماز قصر نخست به هنگام خوف (طبق آيه فوق ) تشريع شده است ، سپس اين حكم توسعه پيداكرده و به همه موارد عموميت يافته است ج - ممكن است اين قيد، جنبه تاكيد داشته باشد يعنى نماز قصر براى مسافر همه جا لازم است اما به هنگام خوف از دشمن تاكيد بيشترى دارد و در هر حال شك نيست كه با توجه به تفسير آيه در روايات فراوان اسلامى نماز مسافر اختصاصى به حالت ترس ندارد و به همين دليل پيامبر عليه السلام نيز در مسافرتهاى خود و حتى در مراسم حج (در سرزمين منى ) نماز شكسته مى خواند. .(90)نكته ديگر اينكه در بعضى از روايات نيز به اين موضوع اشاره شده است كه كوتاه خواندن نماز در سفر يك
لطفا منتظر باشید ...
