هنگامى كه على عليه السلام در محراب عبادت مى ايستاد رعشه بر اندامش مى افتاد واز خوف و عظمت الهى ،اشك چشمانش بر محاسن شريفش جارى مى شد سجده هاى او طولانى بود و سجده گاهش هميشه از اشك چشم مرطوب ! شاعر مى گويد:هو البكاء فى المحراب ليلا هو الضحاك اذا شتد الضراب او در محراب عبادت به شدت گريان و در دشوارترين لحضات نبرد خندان بود .(324)(( نوف بكالى )) درباره اميرالمومنين عليه السلام مى گويد : نشان سجده بر پيشانى او (بود) همچون داغ شتر بر سر زانو. .(325)امام باقر عليه السلام مى فرمايد: پانصد درخت خرما داشت و زير هر درختى دو ركعت نماز مى خواند! يعنى هزار ركعت نماز!!.(326)امام سجاد عليه السلام هم چنين بود در يك شبانه روز ،هزار ركعت نماز مى خواند آنگاه صحيفه اميرالمومنين عليه السلام كه در آن عبادت على عليه السلام را نوشته شده بود،مى نگريست آه مى كشيد و تاسف مى خورد و مى فرمود: (( عبادت من كجا،عبادت على عليه السلام كجا؟! )) .(327)
آيه 54 : نماز توسل به مولايم حقيقى
ليهم الصلوة و السلام فاقيموا الصلوة اتوا الزكوة واعتصموا بالله هو موليكم فنعم المولى و نعم النصير .(328)
ترجمه
پس نماز را بر پا داريد و زكات بدهيد و به خداى توسل جويى كه او مولى و سرپرست شماست - چه مولاى خوب و چه ياور شايسته اى
تفسير آيه
در تفسير آيه مورد نظر وظائف پنجگانه پيشين را در تعبيرات ف فشرده ترى كه در سه جمله خلاصه مى شود به عنوان تاكيد چنين بازگو مى كند: (( اكنون كه چنين است و شما داراى اين امتيازات و افتخارات هستيد ،نماز را بر پا داريد ،زكات را ادا كنيد و به آئين حق و ذيل وعنايت پروردگار تمسك جوئيد )) (فاقيموا الصلوة و اتوا الزكوة واعتصموا بالله ) كه (( مولى و سرپرست و يار و ياور شما او است )) (هو مولاكم )) (( چه مولى و سرپرست خوبى ،و چه يار و ياور شايسه اى (فنعم المولى و نعم النصير) در حقيقت جمله (( فنعم المولى و نعم النصير) دليل است بر (( و اعتصوا بالله هو مولاكم ) يعنى اينكه به شما فرمان داده شده تنها به ذيل عنايت پروردگار تمسك جوئيد به خاطر آن است كه او برترين مولى و شايسته يار و ياور است . .(329)
شان نزول
البته قبل از هر چيز بايد به اين نكته توجه شود كه آيه مورد بحث شان نزول مستقلى ندارد اين شان نزول در مورد دو آيه قبل از ذكر شده است ولى مرتبط با اين آيه شريفه مى باشد آن اين است كه جمعى از مفسران نقل كرده اند: بعضى از مشركان مانند (( وليد بن مغيره )) (كه مغز متفكر آنان محسوب مى شد) به هنگام مبعوث شدن پيامبر صلى الله عليه و آله با تعجب وانكار مى گفتند (( ء انزل عليه الذكر من بينا )) (( آى از ميان همه ما وحى الهى بر محمد ( اين يتيم فقير و تهيدست امت ما) نازل شده است و اين آيات نازل شد و به