معانى واژه نجس
بدون شك آيه ((انماالمشركون نجس )) نوعى از نجاست را براى مشركان اثـبـات مـى كـنـد كه منشاء سلب صلاحيت آن ها براى ورود به مسجدالحرام شده است , اما روشننيست كه مقصود از اين نجاست كدام يك از معانى زير است :
1 - مـعناى لغوى وعرفى نجاست كه گاهى ازآن به كثافت وآلودگى , در برابرنظافت وپاكيزگى
تعبير مى شود.2 - معناى مشهور فقهى ومعروف نزد اهل شرع , كه لباس وبدن نمازگزار بايد ازآن پاكيزه وطاهر
باشد, مثل نجاست بول , مدفوع , خون , سگ , خوك و... .3 - نـجـاسـت ظـاهرى و غير ذاتى , زيرا بدن آن ها به موجب پرهيز نكردن ازنجاساتى چون شراب ,
سگ , خوك , خون و بول به طور عادى نجس مى شود.4 - مـحـدث بـودن به حدث اصغر, مانند بول , مدفوع و امثال آن بدون وضو, ونيزحدث اكبر, مثل
جنابت , حيض , استحاضه ومانند آن بدون غسل , زيرا مشركان به سبب وضو نگرفتن و غسل نكردن
هميشه غير طاهر و محدث به حدث اصغر واكبرهستند.5 - پليدى روحى و خبث باطنى , زيرا شخص مشرك به ويژه اگر لجوج و معاندباشد, با انكار وجود
آفريدگار خويش و خالق كل جهان و همه حقايق ماوراى ماده وسرپيچى از عبادت و شكرگزارى
و عـنـاد در بـرابر دعوت پيامبران و درگيرى با انبيا واوليا دچار يك نوع آلودگى روحى وپليدى
ونجاست باطنى است كه شايستگى ورود به مسجدالحرام را ندارد.هـريك از اين احتمالات ومعانى پنج گانه در مرحله ثبوت , امرى ممكن است ,زيرا هم كلمه نجس
در آيه شريفه , قابليت تفسير به هركدام ازاين معانى را دارد, وهم هريك از اين معانى وانواع نجاست
مى تواند در مشركان وجود داشته باشد.بـه دليل امكان واحتمال هريك از اين معانى پنج گانه براى واژه ((نجس )) دراين آيه , ولزوم درك
وكـشـف مـراد و مقصود خداوند از آن , لازم است تحقيقى درباره وضعيت و پى آمدهاى تفسير اين
كـلمه به هريك از اين معانى انجام گيرد, تا روشن شود كه اين آيه باكدام يك از اين معانى انطباق
بيش تر و ناسازگارى كم ترى دارد.واژه نجس ازنظر لغت شناسان
مـاده ((نـجـس )) ازنـظر لغت شناسان به معناى ((ناپاكى )), ((كثيفى )) , ((ضدطهارت )),((ضد
نظافت )) و ((پليدى )) است .((445))
بهترين تعريف از راغب اصفهانى است كه مى نويسد:
نجاست , قذارت وكثيفى است كه بردو نوع است :
1 - يك نوع كه با حواس قابل درك است .2 - نوع دوم كه با ديده بصيرت قابل درك است .خـداونـد مـشـركـان را بـه نـجـاسـت نـوع دوم تـوصـيف كرده و فرموده است :((انماالمشركون
نجس )).((446))
كـلـمـه ((نـجـس )) كـه در آيه شريفه به كار برده شده است , مصدر فعل ((نجس ينجس ))است .گـرچـه طـبق قاعده براى توصيف افرادى مثل مشركان بايد از صفت مشبهه ((نجس )) (به كسر
جـيـم ) اسـتفاده مى شد, اما حكمت حمل مصدر بر شخص , تاءكيد برشدت و فراگيرى نجاست آن
شخص است ,يعنى مشركان يك پارچه پليدى ونجاست اند.