لطفا منتظر باشید ...
نظريات فقيهان شيعه در طول تاريخ
فقيهان شيعه در مورد فتواى طهارت و نجاست اهل كتاب بر دو گروه اند:1 - فـقـيـهـانـى كه به نجاست بدن اهل كتاب قائل اند, يا اگر فتواى صريحى در اين مورد ندارند,فـتـاوايـى نزديك به اين حكم صادر كرده اند, از قبيل نجاست نيم خورده كافر, جايز نبودن وضو با
نـيـم خـورده كافر, لزوم تطهير دستى كه در حال رطوبت باكافر مصافحه داشته است , لزوم تقدم
ورود مسلمانان بر كتابى در دخول به حمام وهم كاسه شدن با يهودى و نصرانى .گرچه اين دست فتاوا هيچ گاه مستلزم فتواى نجاست ذاتى بدن اهل كتاب نيست , اما چون عموم
ايـن فـتـاوا را بـا فتواى نجاست بدن اهل كتاب هم سنخ مى دانند, آنها را در يك دسته مى آوريم و
مـفـتـيـان اين احكام را هم از باب مسامحه درليست فقيهان قائل به نجاست ذاتى اهل كتاب ذكر
مى كنيم .2 - جـمعى از فقيهان شيعه معتقد به طهارت اهل كتاب شده اند و پس از بررسى ادله اين موضوع
اظـهـار داشته اند كه مقتضاى ادله شرعى و مبانى استنباط, هماناطهارت اهل كتاب است .اين در
حالى است كه بسيارى از آنان به دليل مخالفت علماى مشهور شيعه با اين نظريه و اى بسا به سبب
آلـودگـى عـارض اهـل كـتاب باديگر نجاسات , در اغلب اوقات فقط قائل به احتياط استحبابى يا
وجوبى شده اند.تـنـى چند از اين فقيهان , در قرون اول (قرن 4 و 5) مى زيسته و تعداد كم ترى ازاين دسته تا قرن
14 بـوده انـد و اغـلب از فقهاى قرون 14 و 15 مى باشند.شايد اين سير تاريخى بدان سبب باشد كه
متقدمان , احكام شريعت اسلام را با واسطه كم تر ودر نتيجه صحيح تر به دست مى آوردند و فقهاى
قـرون وسـط تـحت تاءثير برخى ازفقيهان بزرگ آغاز آن دوره , فتواى نجاست را ترجيح داده و در
قـرون اخـيـر كـه بـاشجاعت و روشن گرى بيش تر به بازنگرى احكام و ادله آن ها پرداخته اند, به
رغم شهرت حكم نجاست , فتواى طهارت را با ادله فقهى منطبق تر ديده اند.شـايـان يـادآورى اسـت كـه نـسبت فتواى نجاست يا طهارت اهل كتاب به بيش ترفقهاى متقدم ,
حدسى است كه از فتواى آنان در مسائل ديگر, مثل حكم نيم خورده اهل كتاب و مانند آن , استنباط
مـى شـود و چنان كه بيان شد آن ها اغلب , فتواى صريحى در اين موضوع نداده اند.بر همين اساس
هـم چـنان كه نسبت فتواى نجاست اهل كتاب به آن ها غير قطعى است , نسبت فتواى طهارت نيز
چـنـين است .به همين خاطر, در كتب بعضى از اين فقيهان هر دو گونه قراين طهارت و نجاست
مشاهده مى شود.3 - فـقيهانى كه به طهارت اهل كتاب فتوا داده اند, البته برخى از آنان احتياطمستحب يا احتياط
واجـب در پـرهيز از اهل كتاب را نيز اظهار كرده اند.علاوه بر آن ها,فقيهانى كه صريحا به طهارت
اهـل كتاب فتوا نداده , اما همه ادله نجاست اهل كتاب را مردود و غير قابل استدلال دانسته اند, نيز
در اين دسته قرار مى گيرند.
