لطفا منتظر باشید ...
ب ـ مردم
مـلّت نـيـز به صورت فردى و اجتماعى وظيفه دارد كه خيرخواه خود، دولت و كشور باشد و اين حقّى است كه اسلام برعهده او نهاده است ؛ امير مؤ منان صلوات اللّه عليه فرمود:
( اَيُّهَاالنّاسُ اِنَّ لى عَلَيْكُمْ حَقّا وَ لَكُمْ عَلَىَّ حَقُّ؛ فَاَمّا حَقُّكُمْ عَلَىَّ
فَالنَّصيحَةُ لَكُمْ وَ ...اَمّا حَقّى عَلَيْكُمْ فَالْوَفاءُ بِالْبَيْعَةِ وَالنَّصيحَةُ
فىِالمَشْهَدِ وَالْمَغيبِ ...) (64)
مردم ! من برعهده شما حقّى دارم و شما نيز برگردن من حقى داريد؛ اما حق شما بر من ، خيرخواهى براى
شماست ... اما حق من بر شما، وفادارى به بيعت و خيرخواهى در حضور و غياب است .لازمه خيرخواهى اين است كه مردم ، همه كارهاى دولت و مسؤ ولان را زير نظرداشته باشند و با صـفـا و
صـمـيـمـيـت بـا آنـان هـمـكـارى كـنند؛ كارهاى خوبشان را سپاس گويند و ارج گذارند و
اشـتـبـاهـاتـشـان را بـا سـخنى استوار گوشزد نمايند و از ارائه نظرات اصلاحى خويش دريغ نـورزنـد.جـامـعـه اى كـه مـردم و مسؤ ولان آن ، نيك سيرت و خيرانديش باشند، راه سعادت را مى پويد و بهشت برين
در انتظار اوست ، چنان كه رسول خدا صلّى الله عليه وآله فرمود:( مَنْ يَضْمَنُ لى خَمْسا اَضْمَنُ لَهُالْجَنَّةَ ... اَلنَّصيحَةُ لِلّه عَزَّوَجَلَّ
وَالنَّصيحَةُ لِرَسُولِهِوَالنَّصيحَةُ لِكِتابِاللّهِ وَالنَّصيحَةُ لِدينِ اللّهِ وَ
النَّصيحَةُ لِجَماعَةِ الْمُسْلِمينَ) (65)
هـر كس (انجام ) پنج چيز را براى من تضمين كند، من بهشت را برايش تضمين مى كنم : خيرخواهى بـراى خـداى
بـزرگ ، خيرخواهى براى پيامبرش ، خيرخواهى براى كتاب خدا، خيرخواهى براى دين خدا و خيرخواهى براى
همه مردم .
ويژگيهاى ناصح
هـمـان طور كه گذشت ، نصيحت و خيرخواهى ، مقام ارجمندى است كه در مرحله نخست ، معصومين (ع ) عـهده دارآن بوده اند و ديگران اگر آهنگ چنين كار مقدّسى را دارند، بايد شرايط آن را در خويش فـراهـم سـازنـد،
در غير اين صورت ممكن است از عهده خيرخواهى مطلوب برنيايند و چه بسا به جاى خيرخواهى ، خيانت ورزند،
برخى از آن شرايط و ويژگيها بدين قرار است :رسـول اكـرم صـلّى الله عليه و آله در سخنى ، به چهار ويژگى اشاره مى كند و مى فرمايد: ناصح بايد:1 ـ به حق داورى كند.2 ـ حق ديگران را ادا كند.3 ـ آنچه براى خود مى پسندد براى ديگران هم بپسندد.4 ـ به هيچ كس ستم نكند.(66)امام صادق عليه السلام نيز به دو ويژگى تصريح كرده ، مى فرمايد:( اِذا كانَ حُرّا مُتَدَيِّنا جَهَدَ نَفْسَهُ فِى النَّصيحَةِ لَكَ) (67)
5 و 6 ـاگر آزاده و متديّن باشد، با تمام توان در خيرخواهى تو مى كوشد.اميرمؤ منان صلوات الله عليه نيز در بيان دو ويژگى ديگر مى فرمايد:( اِنَّ اَنْصَحَالنّاسِ اَنْصَحُهُمْ لِنَفْسِهِ وَ اَطْوَعُهُمْ لِرَبِّهِ) (68)
7 و 8 ـهمانا ناصحترين مردم كسى است كه براى خود خيرخواه تر و براى خدا مطيعتر باشد.
راز دارى
راز يـاسرّ به معناى هر چيزى است كه بايد از ديگران پنهان داشت يا به افراد مخصوص گفت . (69) مـراد از (ديـگـران ) در تـعـريـف بالا ممكن است همه مردم يا قشر خاصّى باشند، چـنـان كـه مـمـكـن اسـت دوست يا
دشمن ، آشنا و غريب ، مرتبط به موضوع يا غير مرتبط باشند. اگر راز، پنهان داشته شود، اين عمل را
رازدارى گويند و اگر برملا شود. ( افشاگرى ) نام دارد.
