نكوهش جاه طلبى - اخلاق سیاسی نسخه متنی

نكوهش جاه طلبى

جـاه طـلبـى ، بـرخـلاف نـظـام طـبـيـعـت اسـت و بـه هـمـيـن دليـل ، از سـوى ديـن و خـرد، مـورد
نـكـوهـش قـرار گـرفـتـه اسـت ؛ هـيـچ عـقـل سـالمـى نمى پسندد كه انسانى بدون داشتن صلاحيتهاى
لازم بر ديگران رياست كند و جاه طـلبـان و ريـاسـت دوسـتـان ، در طـول تـاريـخ از سـوى دانشمندان و
خردمندان ، محكوم و توبيخ گـشـتـه انـد؛ جلال الدين مولوى ، رياست طلب را به روباهى تشبيه كرده كه با
افتادن در خُم رنـگـرزى و رنـگـين شدن ، خود را طاووس پنداشته و به فخر فروشى و برترى جويى بر
همنوعان خود پرداخته است .

سـپـس بـا وام گـرفـتن از قرآن ،فرعون را مصداق بارز اين برترى طلبى معرفى كرده ، مى گويد:

شـرع نـيـز بـر حـكـم عقل صحّه گذارده و در محكوميت و نكوهش جاه طلبى با آن همصدا شده است ؛ رسـول
گـرامى اسلام صلّى اللّه عليه وآله دنيا دوستى و جاه طلبى را نخستين انگيزه عصيان و تمرّد در برابر
خدا دانسته ، مى فرمايد:

( اَوَّلُ مـا عـُصـِىَ اللّهُ تـَبـارَكَ وَ تـَعـالى لِسـِتِّ خـِصـالٍ: حـُبُّ الدُّنـْيـا وَ
حـُبُّ الرِّياسَةِ...) (257)

خـداونـد، بـراى نـخستين بار به خاطر شش خصلت نافرمانى شد: دنيا دوستى و رياست طلبى و... .

امام صادق عليه السلام ، جاه طلبى را مولود رذيله خطرناك حسد دانسته ، مى فرمايد:

( فَتَشَعَّبَ مِنْ ذلِكَ حُبُّ النِّساءِ وَ حُبُّ الدُّنْيا وَ حُبُّ الرِّياسَةِ) (258)

شهوت پرستى ، دنيا دوستى و رياست طلبى ، از حسد نشاءت مى گيرد.

و در سخنى ديگر با شديدترين لحن ممكن ، رياست طلب را توبيخ كرده ، مى فرمايد:

( مـَلْعـُونٌ مـَنْ تـَرَءَّسَ، مـَلْعـُونٌ مـِنْ هَمَّ بِها، مَلْعُونٌ مَنْ حَدَّثَ نَفْسَهُ

بِها) (259)كسى كه ريـاسـت طـلب بـاشـد، كـسـى كـه بـراى يـافـتـن آن تـلاش كـنـد و كـسى كه هواى آن را
در سر بپروراند، ملعون است .