لطفا منتظر باشید ...
عثمان برنامه سخنرانى را پيش از نماز انجام مى دهد
ابن حجر در فتح البارى 361/2 مى نويسد: اين منذر بازنجيره اى درست كه به حسن بصرى مى پيوندد درباره عثمان آورده است كه نخستين كس كه پيش از نماز سخنرانى كرد عثمان بود. در آغاز، نماز مى گزارد و سپس سخنرانى مى كرد سپس ديد كسانى از مردم به نماز نمى رسند پس چنان كرد و پيش از آمدن آنان سخنرانى نمود و اين انگيزه به جز انگيزه اى است كه مروان را به همين كار واداشت چوه عثمان شايسته آن ديد كه توده به نماز برسند و مروان سزاوار آن ديد كه هرگونه شده سخنرانى به گوش ايشان برسد. با اين همه گفته شده كه مردم در روزگار مروان آگاهانه از نشستن پاى سخنرانى و گوش دادن به آن سر بازمى زدند زيرا كه در آن، هم نكوهش هابود براى كسانى كه سزاوار آن نبودند و هم تند روى در ستايش برخى از مردم. اين بود كه مروان سود خود را زمينه كار، گردانيد و شايد هم عثمان گهگاهى برنامه سخنرانى را پيش مى انداخته و مروان با وى ناسازگارى نموده و آن را برنامه هميشگى گردانيده است.سخنان بالا را شوكانى هم در نيل اولاطار 362/3 ياد كرده است
ابن شبه آورده است كه ابوغسان گفت نخستين كسى كه در نمازگاه بر منبر براى مردم سخنرانى كرد عثمان پسر عفان بود و ابن حجر گفته: شايد هم عثمان اين كار را يك بار كرد و ديگر به جا نياورد تا مروان باز آن را انجام دادفتح البارى 359/2، نيل الاوطار 374/3
گزارش بالا را سيوطى در الاوائل و نيز در تاريخ الخلفا ص 111 و سكتوارى در محاضره الاوائل ص 145 نيز آورده و مى گويند: نخستين كسى كه در دو جشن فطر و قربان، پيش از نماز سخنرانى كرد عثمان "ض" بود.
امينى گويد: آن چه بودنش از آئين نامه گرامى پيامبر چون و چرا ندارد اين است كه سخنرانى در آن دو جشن بايد پس از نماز باشد. ترمذى در صحيح خود 170/1 مى نويسد: نزد دانشوران- از ياران پيامبر "ص" و ديگران- برنامه اين بوده كه نماز آن دو جشن پيش از سخنرانى خوانده شود و گويند: نخستين كسى كه پيش از نماز سخنرانى كرد مروان پسر حكم بود
و اين هم نمونه اى از گزارش هائى كه در اين باره رسيده:
1 - آورده اند كه پسر عباس گفت: گواهى مى دهم كه برانگيخته خدا "ص" روز جشن فطر يا قربان پيش از سخنرانى نماز مى خواند و سپس سخنرانى مى كرد.
صحيح بخارى 116/2، صحيح مسلم 325/1، سنن ابو داود 178/1 و 179 سنن ابن ماجه 385/1، سنن نسائى 184/3، سنن بيهقى 296/3
2 - عبدالله پسر عمر گفت: پيامبر "ص" و سپس بوبكر و سپس عمر، نماز جشن را پيش از سخنرانى مى خواندند. و به گزارش شافعى: راستى اين كه پيامبر و بوبكر و عمر نماز دوجشن را پيش از سخنرانى مى خواندند و به گزارش بخارى: به راستى كه برانگيخته خدا "ص" در جشن قربان و فطر نماز مى گزارد و پس از نماز به سخنرانى مى پرداخت
صحيح بخارى 111/2 و 112، صحيح مسلم 326/1، موطا مالك146/1 مسند احمد 38/2، كتاب الام ازشافعى 208/1، سنن ابن ماجه 387/1، سنن بيهقى 296/3، سنن ترمذى 70/1، سنن نسائى 183/3، المحلى از ابن حزم85/5، بدايع الصنايع 276/1
