لطفا منتظر باشید ...
نگاهي در دليل جمع ميان دو خواهر
اينك ما سخن جصاص را با آوردن شان نزول اين آيه " و زنان شوهردار مگر آنان كه مملوك شمايند " دنبال مى كنيم تا دانسته شود كه- همچنان چه از زبان جصاص شنيدى- مورد و علتى كه براى آن نازل شده غير از مورد و علتى است كه اين آيه: " و اين كه دو خواهررا با هم داشته باشيد " براى آن نازل شده است:مسلم در صحيح خود و نيز ديگران آورده اند كه بوسعيد خدرى گفت: زنانى از اسيران اوطاس به دست ما افتاد كه شوهردار بودند و چون شوهر داشتند ما آميزش با ايشان رانپسنديديم و در اين باره از پيامبر"ص" پرسش كرديم پس اين آيه نازل شد: " و زنان شوهردار مگر آنان كه مملوك شمايند " و با همين آيه بود كه آميزش با ايشان را روا شناختيم و در عبارت احمد: اصحاب رسول خدا "ص" در روز اوطاس زنانى شوهردار مشركان را اسير گرفتند و كسانى از ياران رسول
خدا "ص" از آميزش با آنان خوددارى نموده و اين كار را خوش نداشتند پس اين آيه در اين باره نازل شد: و زنان شوهردار،مگر آنان كه مملوك شمايند.
و در عبارت نسائى: راستى اين كه پيامبر "ص" لشگرى به اوطاس فرستاد تا با دشمنى برخورد كرده و با ايشان جنگيده و پيروز شدند و زنانى به اسارت گرفتند كه در ميان مشركان شوهر داشتند و مسلمانان آميزش با ايشان راخوش نداشتند تا آيه نازل شد: " و زنان شوهردار مگر آنان كه مملوك شمايند. "
بنگريد به صحيح مسلم 417 و416/1، صحيح ترمذى 135/1، سنن بوداود 336/1، سنن نسائى 110/6، مسند احمد 84 و72/3 احكام القرآن از جصاص 165/2، سنن بيهقى 167/7، المحلى از ابن حزم 447/9، مصابيح السنه 29/2، تفسير قرطبى 121/5، تفسير بيضاوى 269/1، تفسير ابن كثير372/1، تفسير خازن 375/1، تفسير شوكانى 418/1
على و ابن عباس و عمر وعبدالرحمن بن عوف و ابن عمر و ابن مسعود و سعيد بن مسيب و سعيد بن جبيرنيز بر اساس روايت بالا آيه را تفسيركرده و گفته اند: اين آيه درباره زنان شوهردارى نازل شد كه به اسارت مسلمين در آمدند و با اين آيه آميزش با ايشان- از راه كنيز گيرى- بر مسلمانان حلال گرديد و با اسير شدن تنها آن ها- و نه شوهرانشان- در ميانه جدائى افتاد
قرطبى در تفسير خود 121/5 مى نويسد: علما در تاويل اين آيه اختلاف كرده اند ابن عباس و بوقلابه و ابن زيد و مكحول و زهرى و بوسعيد خدرى گفته اند: مقصود از زنان شوهردار در اين جا خصوص زنان شوهردارى كه اسير شده اند و معنى آيه مى شود: زنان شوهردار بر شما حرام اند مگر از سرزمين دشمنان حربى اسير گرفته باشيد و مملوك شما شده باشد كه در اين صورت براى كسى كه در سهم او قرار گرفته حلال مى شود هر چند شوى داشته باشد و قول شافعى نيز كه اسير شدن را موجب قطع ازدواج سابق مى داندبر همين است- و
