آيه: 15 وَلَقَدْ آتَيْنَا دَاوُودَ وَسُلَيْمَانَ عِلْمًا وَقَالَا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي فَضَّلَنَا عَلَى كَثِيرٍ مِّنْ عِبَادِهِ الْمُؤْمِنِينَ
ترجمه :
و به راستي به داوود و سليمان دانشي (ويژه ) عطا كرديم ، و آن دو گفتند: ستايش ، مخصوص خداوندي است كه ما را بر بسياري از بندگان مؤمنش برتري بخشيد.نکته ها
ممكن است مراد از علمي كه به حضرت داود و سليمان داده شده علم قضاوت باشد، به دليل آيه ي (و آتيناه الحكمه و فصل الخطاب ) (454) يعني ما به داوود حكمت و قضاوت مرحمت كرديم . و نيز به دليل آيه ي (كلاّ آتينا حكما و علما) (455) و شايد هم مراد از علم ، علم گفتگو با پرندگان باشد به دليل آيه ي (علّمنا منطق الطّير) (456) و شايد علم زره بافي باشد; (و علّمناه صنعه لبوس ) (457) امّما بهتر اين است كه علم را به طور عام معنا كنيم ، يعني علم اداره ي كشور.سؤال : چرا خداوند به بعضي از بندگان خود نعمت هاي ويژه اي عطا مي كند? آيا اين كار با عدالت سازگار است .?پاسخ : اوّلا معناي عدالت اين نيست كه به همه يكسان بدهيم . آيا معلّمي كه به هر شاگردي نمره اي مي دهد و يا پزشكي كه براي هر بيماري دارويي تجويز مي كند، ظالم است ? ثانيا نعمت هاي ويژه ، مسئوليّت هاي ويژه اي را نيز بدنبال دارد. ثالثا ما از خدا طلبي نداريم ، تا هر چه بخواهيم به ما عطا كند. رابعا الطاف الهي بر اساس حكمت و شرايطي است كه انسان يا جامعه آن را بوجود مي آورد. به قول شاعر:.چون چنان بوديم ، بوديم آن چنان چون چنين گشتيم گشتيم اين چنين .افرادي با اخلاص ، تلاش ، علم ، تدبير، صرفه جويي ، عدالت و وحدت كلمه ، شرايطي را در خود ايجاد مي نمايند كه زمينه ي دريافت الطاف الهي و نعمت هاي ويژه مي شود.البتّه گاهي الطاف ويژه به خاطر پاداش عملي است كه والدين انسان داشته اند و خداوند مزد كارشان را به نسل آنان عطا مي كند. همان گونه كه در داستان موسي و خضر، خداوند آن دو پيامبر را مأمور مي كند ديواري را كه گنجي زير آن بود و از آن كودكان يتيمي بود تعمير كنند تا در آينده از آن گنج استفاده نمايند، زيرا والدين كودكان نيكوكار و صالح بوده اند. (وكان ابوهما صالحا).(458) تعليمات ويژه ي الهي .خداوند علوم خاصّي را به افراد خاصّي داده ودر قرآن از آنها ياد كرده است از جمله :.1- آدم ، علوم همه ي اشيا. (و علّم آدم الاسماءكلّلها) (459) 2- خضر، علوم باطني وتأويل . (تا موسي شاگردش شود) (هل اتّبعك علي ان تعلّمن ...) (460) 3- يوسف ، علم تعبير خواب . (علّمني ربّي ) (461) 4- داوود، علم زره سازي . (و علّمناه صنعه لبوس ) (462) 5- سليمان ، علم زبان پرندگان . (علّمنا منطق الطير) (463) 6- معاون سليمان ، علمي كه با آن تخت سلطنتي را از كشوري به كشور ديگر مي آورد. (قال الّذي عنده علم من الكتاب ) (464) 7- طالوت ، علوم نظامي . (و زاده بسطه في العلم والجسم ) (465) 8- رسول اكرم وساير انبيا، علوم غيب . (فلايظهر علي غيبه احدا الاّ من ارتضي من رسول ) (466)پيام ها:
1- علم انبيا لدنّي است و به الهام الهي به آنان عطا شده است . (آتينا)2- احترام و شئون افراد را حفظ كنيم . (اوّل نام پدر آمده است بعد نام پسر) (داود و سليمان )3- در ميان نعمت هاي الهي ، حساب علم جداست . (آتينا... علما)4- علم ، زماني ارزش دارد كه در اختيار افراد صالح قرار گيرد. (آتينا داود وسليمان علما)5- بهترين جمله براي شكر الهي ، ((الحمدللّه )) است . (الحمدللّه )6- علم ، يكي از ملاك هاي برتري است . (آتينا... علما... فضّلنا)7- برخي از بندگان خداوند از داوود و سليمان هم برترند. (فضّلنا علي كثير) 8- در هيچ مقامي خود را برتر از همگان ندانيم . (علي كثير)454-ص ، 20
455-انبياء، 79
456-نمل ، 16
457-انبياء، 80
458-كهف ، 82
459-بقره ، 31
460-كهف ، 66
461-يوسف ، 37
462-انبياء، 80
463-نمل ، 16
464-نمل ، 40
465-بقره ، 247
466-جن ّ، 26