آيه: 68 لَقَدْ وُعِدْنَا هَذَا نَحْنُ وَآبَاؤُنَا مِن قَبْلُ إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ
ترجمه :
در حقيقت به ما و نياكانمان از قبل ، اين وعده داده شده ، (لكن ) اين وعده جز افسانه هاي پيشينيان چيز ديگري نيست .نکته ها
غيب ، چند نوع است : نوعي از آن را خداوند به انبيا مي آموزد، (تلك من انباء الغيب نوحيها اليك ) (512) ولي نوعي ديگر نظير علم به زمان وقوع قيامت ، مخصوص ذات مقدّس اوست .كلمه ي ((من )) براي موجودات باشعور است ، بنابراين چه بسا در آسمان ها علاوه بر فرشتگان موجودات باشعوري باشند كه در قيامت همچون انسان ها مبعوث شوند.جمله ي ((بل ادّارك علمهم في الاخره)) نظير جمله (كلاّسيعلمون ثم ّكلاّاسيعلمون ) (513) است .كلمه ي ((ادّارك )) از ((تدارك )) به معناي پيوستن و ملحق شدن اجزا مي باشد. يعني مشركان در دنيا گرفتار تشتّت فكرند، ولي در آخرت اطلاعات آنها بهم پيوسته و به علم مي رسند، البتّه ديگر چه سود.! كلمه ((اساطير)) جمع ((اسطوره )) به معناي افسانه است . كافران به پيامبران تهمت مي زدند كه آنچه درباره ي قيامت مي گوييد، مطالب بي اساسي است كه براي سرگرمي بيان مي شود.پيام ها:
1- انكار معاد، كفر است . (قال الّذين كفروا)2- اگر حقيقتي را ما نپذيرفتيم ، دليل آن نيست كه واقع نمي شود يا وجود ندارد. (ءاذا كنّا)3- تكرار سؤال ، همراه با ناباوري ، نشانه ي انكار است . (ءاذا ءانّا)4- يكي از كارهاي دشمنان ، ايجاد شك در مسايل عقيدتي است . (ءانّا لمجرمون )5- قديمي بودن حرف ، نشانه ي ضعف آن نيست . (لقد وعدنا هذا ... من قبل )6- همه ي انبيا وعده ي معاد مي دادند. (لقد وعدنا هذا نحن و اباؤنا من قبل )7- خلافكار، دنبال يافتن شريك جرم است . (نحن و اباؤنا)8- افسانه خواندن سخنان انبيا، يكي از حربه هاي كافران است . (اساطير الاوّلين )512-هود، 49
513-نباء، 4 5