مقدّمه

با شكوه ترين مراسم عبادى

بى شك، حج بزرگترين كنگره اسلامى است. در اين كنگره نمايندگان واقعى امّت اسلامى، از بيش از يكصد كشور دنيا (اعمّ از كشورهاى اسلامى و غير اسلامى) شركت دارند و شايان توجّه اين كه انگيزه شركت در اين مراسم يك انگيزه به تمام معنا معنوى است كه فضاى كنگره را براى رسيدن به يك وحدت نظر كلّى آماده مى سازد.

گرچه ما هرگز از تمام ظرفيت حج استفاده نكرده ايم ولى همين مقدار كه از آن بهره گرفته مى شود گامى است بلند در راه عظمت اسلام و مسلمين، و مأيوس ساختن دشمن از نفوذ در اين سدّ عظيم، به اميد آن روز كه مسلمانان جهان به ظرفيت واقعى برنامه عظيم معنوى و انسان ساز حج پى ببرند و از آن به عنوان وسيله اى براى تعالى در تمام زمينه ها استفاده كنند.

در قرآن مجيد درباره حج چند بحث مهم ديده مى شود:

نخست آثار و بركات به طور فشرده آمده است.

در بخش ديگرى، قسمت قابل توجّهى درباره اعمال حج، طواف، سعى صفا و مروه، وقوف عرفات و مشعر و منا، قربانى و تقصير و احكام ديگرى درباره «مصدود» و امثال آن به طور كاملا ظريف و دقيق بيان شده است.

بخشى نيز درباره حضرت ابراهيم خليل شيخ الانبيا و بناى خانه كعبه و مراسم قربانى فرزند و مانند آن است كه بسيارى از اعمال حج تداعى كننده فداكارى هاى آن پيامبر بزرگ و تفسير كننده اعمال او است.

در تفسير نمونه تمام اين لطايف و ظرايف بحمد الله آمده است ولى به طور پراكنده ـ به تناسب آيات ـ در مجلدات مختلف.

بديهى است گردآورى و تهذيب و تنقيح اين مباحث سبب مى شود كه خوانندگان احاطه كاملى بر مسائل حج از ديدگاه قرآن مجيد پيدا كنند.

خوشبختانه دانشمند محترم حجّة الاسلام والمسلمين آقاى سيّدعلى قاضى عسكر با ذوق و سليقه خوب خود اين مهم را بر عهده گرفته، مباحث را گردآورى و تبويب و تنقيح كرده و مجموعه پر ارزشى فراهم ساخته و در اختيار تمام كسانى كه مى خواهند شكوه و عظمت و اسرار حج را از طريق قرآن بدانند قرار داده اند.

اميدواريم همگان بتوانند از آن بهره گيرند و ذخيره يوم المعاده ما و ايشان و خوانندگان عزيز باشد.