اذان، شعار بزرگ اسلام - حج و حرمین شریفین در تفسیر نمونه نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

حج و حرمین شریفین در تفسیر نمونه - نسخه متنی

ب‍ا م‍ق‍دم‍ه‌ ناصر م‍ک‍ارم‌ ش‍ی‍رازی‌؛ ب‍ه‌ ک‍وش‍ش‌: ع‍ل‍ی‌ ق‍اض‍ی ‌ع‍س‍ک‍ر

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

اذان، شعار بزرگ اسلام

وَ إِذا نادَيْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِباً ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْقِلُونَ(58)

آنها هنگامى كه (اذان مى گوييد و مردم را) به نماز مى خوانيد آن را به مسخره و بازى مى گيرند، اين به خاطر آن است كه آنها جمعى هستند كه درك نمى كنند.

هر ملتى در هر عصر و زمانى براى برانگيختن عواطف و احساسات افراد خود و دعوت آنها به وظايف فردى و اجتماعى شعارى داشته است و اين موضوع در دنياى امروز به صورت گسترده ترى ديده مى شود.

مسيحيان در گذشته و امروز با نواختن صداى ناموزون ناقوس، پيروان خود را به كليسا دعوت مى كنند، ولى در اسلام براى اين دعوت از شعار اذان استفاده مى شود كه به مراتب رساتر و مؤثرتر است، جذابيت و كشش اين شعار اسلامى به قدرى است كه به قول نويسنده تفسير المنار، بعضى از مسيحيان متعصب هنگامى كه اذان اسلامى را مى شنوند، به عمق و عظمت تأثير آن در روحيه شنوندگان اعتراف مى كنند.

سپس نامبرده نقل مى كند كه در يكى از شهرهاى مصر، جمعى از نصارى را ديده اند كه به هنگام اذان مسلمين اجتماع كرده تا اين نغمه آسمانى را بشنوند.

[
(1)1 . مائده.

(2)2 . مائده: 58

]

چه شعارى از اين رساتر كه با نام خداى بزرگ آغاز مى شود و به وحدانيت ويگانگى آفريدگار جهان و گواهى به رسالت پيامبر او(صلى الله عليه وآله) اوج مى گيرد و با دعوت به رستگارى و فلاح و عمل نيك و نماز و ياد خدا پايان مى پذيرد؟ از نام خدا،الله شروع مى شود و با نام خدا،الله پايان مى پذيرد، جمله ها موزون، عبارات كوتاه، محتويات روشن، مضمون سازنده و آگاه كننده است.

لذا در روايات اسلامى روى مسأله اذان گفتن تأكيد زيادى شده است. در حديث معروفى از پيامبر(صلى الله عليه وآله) نقل شده كه اذان گويان در روز رستاخيز از ديگران به اندازه يك سرو گردن بلندترند! اين بلندى در حقيقت همان بلندى مقام رهبرى و دعوت كردن ديگران به سوى خداوند و به سوى عبادتى همچون نماز است.

صداى اذان كه به هنگام نماز در مواقع مختلف، از ماذنه شهرهاى اسلامى طنين افكن مى شود، مانند نداى آزادى و نسيم حيات بخش استقلال و عظمت، گوش هاى مسلمانان راستين را نوازش مى دهد و بر جان بدخواهان رعشه و اضطراب مى افكند و يكى از رموز بقاى اسلام است. شاهد اين گفتار، اعتراف صريح يكى از رجال معروف انگلستان است كه در برابر جمعى از مسيحيان چنين اظهار مى داشت:

تا هنگامى كه نام محمد(صلى الله عليه وآله) در ماذنه ها بلند است و كعبه پابرجا است و قرآن رهنما و پيشواى مسلمانان است امكان ندارد پايه هاى سياست ما در سرزمين هاى اسلامى استوار و برقرار گردد!

اما بيچاره و بينوا بعضى از مسلمانان كه گفته مى شود اخيرا اين شعار بزرگ اسلامى را كه سندى است بر ايستادگى آيين و فرهنگ آنان در برابر گذشت قرون و اعصار، از دستگاه هاى فرستنده خود برداشته و به جاى آن برنامه هاى مبتذلى گذاشته اند، خداوند آنها را هدايت كند و به صفوف مسلمانان باز گرداند.

بديهى است همانطور كه باطن اذان و محتويات آن زيبا است، بايد كارى كرد كه به صورتى زيبا و صداى خوب ادا شود، نه اينكه حسن باطن به خاطر نامطلوبى ظاهر آن پايمال گردد.

[
(1)1ـ گوينده اين سخن گلادستون از سياستمداران طراز اول انگليس در عصر خودش بود.]

اذان از طريق وحى به پيغمبر(صلى الله عليه وآله) رسيد.

درپاره اى از روايات كه از طرق اهل تسنن نقل شده مطالب شگفت انگيزى در مورد تشريع اذان ديده مى شود كه با منطق هاى اسلامى سازگار نيست از جمله اينكه نقل كرده اند كه پيامبر(صلى الله عليه وآله) به دنبال درخواست اصحاب كه نشانه اى براى اعلام وقت نماز قرار داده شود بادوستان خودمشورت كرد، وهر كدام پيشنهادى ازقبيل برافراشتن يك پرچم مخصوص، يا روشن كردن آتش، يا زدن ناقوس مطرح كردند، ولى پيامبر(صلى الله عليه وآله) هيچكدام را نپذيرفت، تااينكه عبدالله بن زيد وعمربن خطاب در خواب ديدند كه شخصى به آنها دستور مى دهد براى اعلام وقت نماز اذان بگويند و اذان را به آنها ياد داد و پيامبر(صلى الله عليه وآله) آنرا پذيرفت.

ولى اين روايت ساختگى و توهينى به مقام شامخ پيغمبر(صلى الله عليه وآله) محسوب مى شود، كه به جاى تكيه بر وحى كردن، روى خواب هاى افراد تكيه كند و مبانى دستورات دين خود را بر خواب افراد قرار دهد، بلكه همانطور كه در روايات اهلبيت(عليهم السلام) وارد شده است اذان از طريق وحى به پيامبر(صلى الله عليه وآله) تعليم داده شد.

امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد: هنگامى كه جبرئيل اذان را آورد، سر پيامبر(صلى الله عليه وآله) بر دامان على(عليه السلام) بود، جبرئيل اذان و اقامه را به پيامبر(صلى الله عليه وآله) تعليم داد، هنگامى كه پيامبر(صلى الله عليه وآله) سر خود را برداشت، از على(عليه السلام) سؤال كرد آيا صداى اذان جبرئيل را شنيدى؟ عرض كرد: آرى.

پيامبر(صلى الله عليه وآله) بار ديگر پرسيد آيا آنرا به خاطر سپردى؟ گفت: آرى، پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: بلال را (كه صداى رسايى داشت) حاضر كن، و اذان و اقامه را به او تعليم ده، على(عليه السلام) بلال را حاضر كرد و اذان را به او تعليم داد(1).

[1ـ وسائل الشيعه، ج4، ص612
]




نماز جمعه


نماز جمعه


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ(9)

فَإِذا قُضِيَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِي اْلأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللهِ وَ اذْكُرُوا اللهَ كَثِيراً لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ(10)

وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللهُ خَيْرُ الرّازِقِينَ(11)

9ـ اى كسانى كه ايمان آورده ايد! هنگامى كه براى نماز روز جمعه اذان گفته مى شود به سوى ذكر خداوند بشتابيد و خريد و فروش را رها كنيد كه اين براى شما بهتر است، اگر مى دانستيد.

10ـ و هنگامى كه نماز پايان گرفت شما آزاديد در زمين پراكنده شويد و از فضل الهى طلب كنيد و خداوند را بسيار ياد نماييد تا رستگار شويد.

/ 96