تلقي صحيح از مرگ و نيستي - توحید نسخه متنی

آيندگان نوبت نمي دهند ؟ خود اين ، يك تنوعي است در هستي ، يعني تكاملي است در هستي ، انبساط و ادامه اي است در هستي . پس هستي و مبدأ هستي اگر بنا بشود - و بايد هم - فيض وجودش عام باشد ، خواه ناخواه بايد اين نيستيها وجود پيدا كند تا زمينه براي هستيهاي بعدي پيدا بشود .

تلقي صحيح از مرگ و نيستي

تازه اين را ما از نظر يك فكر نيمه مادي داريم مي گوييم ، يعني از اين نظر كه صور عالم را فاني مطلق بدانيم و بگوييم حيات گياهها كه معدوم مي شود واقعا معدوم شده است ، حيات حيوانها كه معدوم مي شود واقعا نيست و معدوم شده است ، و بالاتر از اين راجع به حيات انسان است كه حيات انسان وقتي معدوم مي شود و انسان وقتي كه مي ميرد ، نيست و نابود و فاني مطلق مي شود ، والا اگر از نظر كساني بگوييم كه معتقدند هر صورتي كه در اين عالم پيدا مي شود فاني نمي شودو به اصطلاح قبض و بسط است ( يعني هر چه كه در اين دنيا بسط پيدا مي كند ، فنايش نوعي قبض و بازگشت است ، كه حتي مي گويند نباتات هم حشر دارند ، تا چه رسد به حيوانات ، تا چه رسد به انسانها ) آن كه ديگر نيستي نيست و در آن منطق اصلا به مرگ نام نيستي نبايد داد ، مرگ همان تحول و تكامل است ، نيستي " نيستي " است ، نه نيستي " هستي " ، همان كه :

از جمادي مردم و نامي شدم وز نما مردم ز حيوان سر زدم مردم از حيواني و آدم شدم پس چه ترسم كي زمردن كم شدم بار ديگر من بميرم از بشر پس برآرم از ملائك بال و پر برپايه اين منطق اساسا مرگ به معني واقعي نيست ، مرگ تحول از منزلي به منزلي و انتقال از جايي به جايي است . پيغمبر اكرم ( ص ) فرمود : " كما تتامون تموتون و كما تستيقظون تبعثون " ( 1 ) . همين طوري كه مي خوابيد ، مي ميريد و همين طوري كه بيدار مي شويد محشور مي شويد .

1. بحارالانوار ، ج / 7 ص 47 ، با اختلاف عبارت .