بيش تر مسلمانان عقيده دارندكه خانواده، مؤثرترين عاملِ حفظ هويّت ديني و ايمان فردي است و در ميان اعضاي خانواده، مادر (البته با حمايت پدر و همكاري مسجد) بيش از هر فرد ديگري مستقيماً در هويّت ديني فرزندان نقش و مسؤوليت دارد و خانواده مسلمان خيلي بيش از مسجد يا مركز اسلامي در حفظ اعتقادات مذهبي و ايمان فرزندان مؤثر است.در اين خصوص به جدول زير رجوع كنيد.نقش مسجد و برنامه هاي آن و مقايسه آن با نقش خانواده در حفظ هويّت ديني.اين نكته نيز روشن است كه مسجد در اين جهت به عنوان مددكار خانواده تأثير فراوان دارد. خود مسلمانان احساس مي كنند كه اگر چه مهم ترين عامل در هر حال خانواده است، با اين حال، مسجد چه به عنوان تأمين آموزش ديني و چه به عنوان محل تجمع و همبستگي اسلامي (به خصوص در چارچوب جامعه آمريكا) نقش خود را ايفا مي كند. بسياري از افراد عقيده دارندكه، مسجد به ياد آنان مي آورد كه مسلمانند و هويت اسلامي آنان را حفظ مي كند.اما گفتني است كه، در واقع بيش تر مسلمانان، براي مسجد اهميت قايلند و اين، نه تنها براي آن است كه مسجد محلي براي اداي فريضه نماز، استماع خطبه هاي ديني و تشكيل كلاس هاي آموزش ديني براي جوانان است، بلكه به عنوان مكاني براي تجمع هاي منفي و اجتماعي و همياري مسلمانان، بويژه اجراي مراسم عيد و برپايي جشن هايي به اين مناسبت كه در نظر همه مسلمانان منطقه اهميت دارد، مطرح است. از اين رو چه آناني كه به طور منظم به مسجد مي روند و چه آناني كه نمي روند، اين جشن هاي ويژه و اعياد مذهبي براي همه آنان فرصت خوبي است كه با برادران و خواهران ديني شان آشنا شوند و تبادل نظر كنند كه در نتيجه اين برخوردها، احساس ديني و مسلماني آنان تقويت خواهد شد.اگر چه فعاليت اجتماعي مسجد، در عمل موجب جذب گروه زيادي از مسلمانان به مسجد است، با اين حال، در نظر اكثريت قريب به اتفاق، اين موضوع در درجه دوم اهميت است، آنان وظيفه اصلي مسجد را انجام فرايض ديني مي دانند. بنابراين، به نظر اين گروه زياد، و حتي به نظر آناني هم كه به مسجد نمي روند، مسجد وظيفه دارد نمازهاي جمعه و جماعت را برپا دارد. شايان ذكر است كه، اگر چه بيش تر مسلمانان يك شنبه ها به نماز جماعت مي روند، ولي اقليتي از آنان بر اين مسأله به عنوان يك امر مهم تكيه مي كنند.همچنين بيش تر مسلمانان براي اين مسأله اهميت قايلند كه مسجد بايد هر روز به مدت چند ساعت باز باشد (به جدول ص 85 مراجعه شود) هر چند گروه زيادي نيز به دليل مسائل اقليتي اين برنامه را توصيه نمي كنند. درباره اهميّت نماز جمعه، سالخوردگان بيش از جوانان و مردان بيش از زنان تأكيد دارند. يك فرق عمده بين شيوه انجام اعمال عبادي در ميان مسلمانان آمريكا و كشورهاي اسلامي آن است كه، در آمريكا زنان به مسجد مي روند و نماز هم مي خوانند، اما در خاورميانه يا پاكستان، زنان در فعاليت هاي مسجد بسيار كم شركت مي كنند.ميزان مشاركت افراد در فعاليت هاي مسجد به نسبت سنشان متفاوت است. مسلمانان جوان مانند كليميان و مسيحيان، كم تر از پيران وافراد متأهّل به مسجد مي روند. تنها يك گروه از جوانان از اين قاعده مستثنايند كه محصلان جوانِ وابسته به جمعيت هاي اسلامي بنيادگرا هستند. در نظر اين گروه، حضور در مسجد براي عبادت يكي از نشانه هاي عمده تعهد به اسلام محسوب مي شود، فعاليتي كه براي هر مبلّغ ديني كه دعوت به اسلام مي كند واجب است. در نظر آنان حضور در مسجد، هم براي مسلمانان گريزان از مسجد و هم غير مسلمانان يك راه هدايت است. بويژه در ميان دانشجويان و فارغ التحصيلان وابسته به جامعه اسلامي دانشجويان، توجه به مسجد به عنوان نقش اساسي در حفظ هويّت اسلامي در جامعه آمريكا بسيار مهم تلقّي مي شود. بسياري از پدران و مادران جوان كه فرزندانشان به حد سني لازم براي آموزش اسلامي رسيده اند، خود نيز با شور و علاقه وافري در برنامه هاي مساجد شركت مي كنند.
لطفا منتظر باشید ...
