مكه، الگوي مدينه فاضله - جام معرفت نسخه متنی

مكه، الگوي مدينه فاضله

مكّه، امّ‏القُري[1] و الگوي مدينه فاضله است. ابراهيم خليل (عليه السلام) بنيانگذاركعبه و معمار تمدّن، اساس مدينه فاضله را بر چهار ركن و حول يك محور مركزي تنظيم و آنها را از خداوند درخواست كرد. دعاي آن حضرت در اين باره چنين بود:

1 ـ پروردگارا! اين سرزمين غيرذي‏زرع را «آباد» كن و به صورت «شهر» درآور: (رَبِّ اجْعَلْ هذا بلداً)[2].

2 ـ «امنيّت» ساكنان آن را فراهم كن: (رَبِّ اجعل هذا بلداً امناً)[3].

3 ـ ساكنان اين منطقه را از «اقتصاد سالم» بهره‏مند كن: (وارزق أهلهُ من الثَّمرات)[4].

4 ـ تحقق مدينه فاضله در سايه «گرايش دلهاي مردم به رهبران سياستمدار و فرزانه» آن است. خدايا! دلهاي عده‏اي را مشتاق پيشوايان اين سرزمين كن تا به سويشان مهاجرت كنند: (فاجعل أفئدةً من النّاس تهوي إليهم)[5].

5 ـ محور اصلي، كه اين چهار ركن در مدار آن مي‏گردد و ضامن تأمين و تحكيم و بقاي امنيت و آرامش و سلامت اقتصادي جامعه است، حكومتي است كه بر اساس وحي و در سايه رهبري انسان كامل تشكيل شده باشد: (ربّنا وابْعث فيهم رسولاً منهم يتلوا عليهم اياتك ويعلّمهم الكتاب والحكمة ويزكّيهم إنَّك أنت العزيز الحكيم)[6]. حضرت ابراهيم (عليه السلام) اين عنصر را به عنوان ركن پنجم در رديف اركان چهارگانه نياورد، بلكه آن را محور دانسته، اركان چهارگانه را برگرد آن طواف مي‏دهد.

مأخذ: صهباي حج، ص 147.

[1] ـ سوره انعام، آيه 92؛ و سوره شوري، آيه 7. امام صادق (عليه‏السلام) فرمود: مكه، پنج اسم دارد: أم‏القري، مكه، بكّه، بساسه و أم‏رحم: «أسماء مكة خمسة: أم‏القري ومكة وبكة والبساسة، كانوا إذا ظلموا بها بستهم أي أخرجتهم وأهلكتهم، وأم رحم، كانوا إذا لزموها رحموا» (بحار، ج96، ص77).

[2] ـ سوره بقره، آيه 126.

[3] ـ همان.

[4] ـ همان.

[5] ـ سوره ابراهيم، آيه 37.

[6] ـ سوره بقره، آيه 129.