لطفا منتظر باشید ...
علامت حجّ مقبول
رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) در بيان معيار حج مقبول فرمود: كسي كه به حج و زيارت خانه خدا موفق شده نشانه قبولي حج او اين است كه از آن پس، مرتكب گناه نشود، امّا اگر همچنان تن به تباهي و گناه داد، اين نشان از مردود بودن حجّ اوست: «من علامة قبول الحجّ إذا رجع الرجل عما كان عليه من المعاصي هذا علامة قبول الحجّ وإن رجع من الحجّ ثمّ انهمك فيما كان عليه من زنا أو خيانة أو معصية فقد رُدّ عليه حجُّه»[1]، همچنين فرمود: «آية قبول الحجّ ترك ما كان عليه العبد مقيماً من الذنوب»[2]. نكته مزبور شايد اشاره به سرّ ديگري از حجّ باشد؛ زيرا اسرار عبادتها در قيامت كه روز ظهور باطن افراد و اعمال آنان است ظهور مي كند و در آن روز كه اسرار فاش مي شود هر انساني نه تنها نتيجه، يعني قبولي يا ردّ را، بلكه دليل و سرّ ردّ يا قبول را هم مشاهده مي كند: (يوم تُبلي السّرائر)[3]. بنابراين، كسي كه در دنيا توانست بفهمد حجّش مورد قبول يا نكول واقع شده، او به گوشه اي از اسرار حجّ رسيده است، و قهراً سبب قبول يا ردّ را هم بررسي مي كند. معيار ارائه شده در كلام رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) درباره نشانه حجّ مقبول، در ساير عبادتها نيز هست؛ چنانكه خداي سبحان درباره نماز فرمود: (إنّ الصلوة تنهي عن الفحشاء والمنكر)[4]؛ گرچه خودِ نماز امري اعتباري است، ليكن حقيقت آن كه مانع حدوث يا تحقق خارجي اراده هاي زشت و ناپسند است، امري تكويني است. مبادي نفساني فاعل، مانند تصور، تصديق، شوق، عزم، اراده و مانند آن جزو امور تكويني است. حقيقت نماز براي نمازگزار نقشي تكويني دارد. بدين صورت كه انگيزه ها، اراده ها، شوقها، تصميمها و عزمهاي او را تعديل مي كند كه نسبت به خير مصمّم باشد و از شرّ كراهت داشته، آن را ناشايست دانسته و از آن دوري گزيند. با توجه به حديث مذكور، حقيقت و روح حجّ نيز امري تكويني است و همان مانع اتخاذ تصميمها و اراده هاي نارواست. خلاصه اينكه، حج گزار با انجام مناسكي كه بدانها دستور داده شده از هر پليدي پاك مي شود، از اين رو مادامي كه به گناه آلوده نگردد، نوراني خواهد بود. چنانكه امام صادق (عليه السلام) فرمود: «الحاجُّ لا يزال عليه نور الحجِّ ما لم يلمَّ بذنب»[5]. مشاهده اين نورانيت، حج گزار را به پذيرش الهي حج خود اميدوار خواهد كرد.مأخذ: صهباي حج، ص 471.[1] ـ مستدرك الوسائل، ج 10، ص 166. [2] ـ همان، ص 165. [3] ـ سوره طارق، آيه 9. [4] ـ سوره عنكبوت، آيه 45. [5] ـ وسائل الشيعه، ج 8، ص68 و328.
