سرّ حج در سير إلي الله - جام معرفت نسخه متنی

سرّ حج در سير إلي الله

خداي سبحان در تعبيري ويژه درباره حج فرمود: (لله علي النّاس حجُّ البيت من استطاع إليه سبيلا )[1]همان گونه كه حج براي خدا و وجوب آن از طرف اوست، انجام آن نيز بايد «لله» باشد. پس اگر كسي به قصد سياحت، تجارت و مانند آن، اراده حج كرد، چنين حجي كه سير إلي الله نيست سرّي ندارد؛ زيرا مهمترين سرّ حج سير إلي الله است. چنانكه در بعضي از روايات، آيه كريمه (ففرّوا إلي الله)[2] بر «حج» تطبيق شده است[3]. سفر حج، فرار از غير خدا به سوي خداست و چون خدا همه جا هست: (وهو الّذي في السّماء إله وفي الأرض إله)[4] و (أينما تولّوا فثم وجه الله)[5] معناي «سير إلي‌الله»، سير مكاني يا زماني نيست. فرار به سوي خدا بدين معناست كه انسان ما سوي الله را ترك كرده، خدا را طلب كند. پس اگر كسي حج را به قصد تجارت يا شهرت و مانند آن انجام داد، فرار «عن الله» كرده است، نه فرار «إلي الله». اگر كسي به زاد و راحله، كسب و كار و همراهان خود تكيه كند، فرار به سوي همراهان كرده است، نه فرار به سوي خدا. سفر به سفره خود كرده است، نه سفر به سفره ضيافت‌الله. خلاصه اينكه، يكي از اسرار حج آن است كه انسان از غير خدا بريده، به سوي خدا هجرت كند تا به لقاي او نايل آيد و اين از هنگام تهيه مقدّمات آغاز مي شود. كسي كه لباس احرام فراهم مي كند، مالش را تطهير، وصيتنامه اش را تنظيم و از بستگانش خداحافظي مي كند، همه اين امور را با عنوان فرار إلي الله انجام مي دهد. قهراً در همه اين حالات با خداست. سير چنين كسي «إلي الله»، «في الله»، «مع الله» و «لله» است. از اين رو در بعضي از دعاهاي حج و مانند آن آمده است: «بسم الله وبالله وفى سبيل الله وعلي ملَّة رسول الله»[6].

مأخذ: صهباي حج، ص 324.

[1] ـ سوره آل عمران، آيه 97.

[2] ـ سوره ذاريات، آيه 50.

[3] ـ وسائل الشيعه، ج 8، ص 5.

[4] ـ سوره زخرف، آيه 84.

[5] ـ سوره بقره، آيه 115.

[6] ـ بحار، ج 96، ص 120.