راز نامگذاري سرزمين عرفات - جام معرفت نسخه متنی

راز نامگذاري سرزمين عرفات

عرفات، منطقه اي خارج از محدوده حرم و نزديك مشعر الحرام است كه «جبل الرحمة» و «مسجد نَمِرة» در آن واقع است. وقوف در اين سرزمين از ظهر روز نهم ذيحجه تا غروب آن براي كساني كه احرام حجّ تمتع بسته اند واجب است و اين عمل، از اركان حج به شمار مي‌آيد. در بيان راز نامگذاري اين سرزمين به عرفات وجوهي گفته شده است:

1- حضرت آدم و حوا (عليهما السلام) بعد از هبوط، يكديگر را در آن سرزمين شناختند[1].

2- آن دو در اين سرزمين به گناهشان اعتراف كردند[2] و نيز جبرئيل (عليه‌السلام) هنگام تعليم مناسك حج به حضرت ابراهيم، به او گفت: در اين سرزمين در پيشگاه خداوند به گناهانت اعتراف كن[3].

3- آنگاه كه حضرت ابراهيم (عليه السلام) از خداي سبحان خواست تا مناسك حج را به وي ارائه كرده و بياموزد: (ربّنا … وأرنا مناسكنا وتب علينا)[4]، جبرئيل (عليه‌السلام) كه مأمور تعليم مناسك به ابراهيم خليل (عليه‌السلام) بود، به هنگام حضور در سرزمين عرفات، به آن حضرت گفت: «هذه عرفات فاعرف بها مناسكك واعترف بذنبك»[5].

4- حضرت ابراهيم (عليه السلام) قبل از روز نهم ذيحجه خواب ديد كه فرزندش را ذبح مي كند. وقتي از خواب بيدار شد به حالت تروي و فكر فرو رفت كه آيا اين رؤيا الهي و به منزله دستور آسماني است يا نه. از اين رو روز هشتم را «يوم الترويه» مي نامند. گرچه ممكن است راز تسميه آن به يوم الترويه اين باشد كه در آن روز براي سقايت حاج، آب گيري مي كردند تا زائران را در عرفات و مشعر و منا آب دهند. چنانكه امام صادق (عليه السلام) فرمود: «إن إبراهيم أتاه جبرئيل عند زوال الشمس من يوم التروية فقال: يا إبراهيم ارتو من الماء لك ولأهلك. ولم يكن بين مكة وعرفات يومئذ ماء فسميت التروية لذلك»[6]. رؤياي مزبور، در شب نهم ذيحجه نيز براي حضرت ابراهيم (عليه السلام) تكرار شد، از اين رو بر آن حضرت مسلّم شد كه بايد فرزندش اسماعيل را ذبح كند، و چون اين معرفت در روز نهم و در سرزمين عرفات حاصل شد آن روز را «عرفه» و آن سرزمين را «عرفات» ناميدند[7].

مأخذ: صهباي حج، ص 293.

[1] ـ بحار، ج 44، ص 242 و ج57، ص245.

[2] ـ همان، ج 11، ص 168.

[3] ـ كافي، ج 4، ص 207.

[4] ـ سوره بقره، آيه 128.

[5] ـ كافي، ج 4، ص 207.

[6] ـ همان.

[7] ـ درّ المنثور، ج 7، ص 111.