. و ديگران نيز همين طور نقل كرده اند . و اين علوم قبل از جابربن حيان هيچ سابقه اي در دنياي اسلام نداشته ، يكدفعه مردي به نام " جابربن حيان " شاگرد امام صادق پيدا مي شود و اينهمه رساله در اين موضوعات مختلف مي نويسد كه بسياري از آنها امروز ارزش علمي دارد
. راجع به جابربن حيان خيلي بحث كرده اند ، مستشرفين معاصر خيلي بحث كرده اند ، همين تقي زاده ، نيز خيلي بحث كرده است . البته هنوز خيلي مجهولات راجع به جابربن حيان هست كه كشف نشده است . حال آنچه كه عجيب است اين است
كه در كتب خود شيعه اسمي از اين آدم نيامده ، يعني در كتب رجال شيعه ( ابن النديم شايد شيعه باشد ) ، در كتب فقها و محدثين شيعه اسمي از اين آدم نيست . يك چنين شاگرد مبارزي امام صادق داشته كه احدي نداشته است . فاضل و دانشمند بوده كه انسان وقتي كتابش را مي خواند حيرت مي كند . من تمام اين كتاب را از اول تا آخر خوانده ام . انواع خطوطي را كه در زمان خودش رايج بوده ، انواع زبانهاي زمان خودش ، و نيز ريشه هاي زبانها را نشان مي دهد . . 2 قاضي ابن خلكان در قرن ششم مي زيسته است .