راه معرفت - سلسله داستان های آیه به آیه قرآن مجید نسخه متنی

راه معرفت

«ابن بابويه» به سند خود از «حضرت صادق عليه السلام» روايت كرده كه «مفضل بن عمر» از آنحضرت معناى «صراط» را سؤال كرد:

حضرت فرمود: «صراط» عبارت از راهى است بسوى معرفت پروردگار و اين راه دو تاست، يكى: راه دنيا و ديگرى: راه آخرتست.

اما راه دنيا: «شناخت و معرفت امام است كه بر همه كس واجب است كه در دنيا امام خود را بشناسند و از او اطاعت كنند و او را پيشوا و رهبر خود دانند و از راهنمايى هاى آنها استفاده كنند.»

امّا راه آخرت: «صراط پلى است كه بر روى جهنم زده شده هر كس در دنيا، از صراط دنيا بدرستى رد شود، يعنى: امام خود را بشناسد و از او اطاعت كند، در آخرت نيز از پل به آسانى مىگذرد و كسى كه در دنيا امام خود را نشناسد، در آخرت هم قدمش بر پل آخرت مىلغزد و به جهنم سقوط مىكند.»

و به سند ديگر از آن حضرت روايت نموده فرموده: «صراط المستقيم وجود مقدس آقا اميرالمؤمنين على عليه السلام است»

و به روايت ديگر آن حضرت فرمود: صراط المستقيم يعنى ما را به راهى كه به سوى دوستى تو اى خدا منتهى مىشود، هدايت بفرما، و مانع شو، از راهى كه پيروى هواى نفس خود كرده و به زحمت برسيم و يا به راءى خود عمل نموده و هلاك شويم.

«ابن بابويه» در كتاب معانى از «حضرت امام زين العابدين عليه السلام» روايت كرده كه حضرت فرمود:

«ميان خدا و حجتهاى او حجاب و پرده اى نيست. و ما حجت هاى او بر شما هستيم و ما ائمه، راه خدا و طريق راست او هستيم و ما خزانه دار علم و دانش خدا هستيم، و ما مترجم وحى او و اركان توحيد و محل اسرار پروردگاريم».

«ابن بابويه» بسند خويش از «حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام» روايت كرده كه فرمود: صراط الذين... يعنى ما را هدايت فرما، به راه كسانى كه نعمت و توفيق عبادت در دين به آنها كرامت فرمودى.

و آنان اشخاصى هستند كه خداوند متعال ؛ حال آنها را در سوره نساء آيه هفتاد و يك، چنين بيان مىفرمايد: آنكه اطاعت خدا و رسولش را بنمايد، البته به آنها خداوند عنايت و لطف كامل فرموده، مثل پيغمبران و صديقان و شهيدان و نيكوكاران، و با آنها محشور مىشوند و ايشان چه بسيار خوب رفقايى هستند.

سپس فرمود: نعمتى كه خداوند به آنها لطف و كرامت نموده مثل مال و اولاد و تندرستى و... اينها چيزى نيست در برابر نعمتهايى كه از خدا مىخواهند، خوب، خدا به كفار هم از اين نعمتها عنايت فرموده، با اينكه تمام اينها هم از نعمتهاى خداست.

مراد (و منظور از نعمت در اين آيه) «نعمت ايمان به خدا و تصديق نبوت حضرت محمد صلّى الله عليه وآله وسلّم و اقرار به ولايت آل محمّد صلّى الله عليه وآله وسلّم و مقابل دشمنان ما ايستادگى كردن، و خود را از معصيت پروردگار نگاه داشتن و رعايت حقوق برادران دينى كردن و اذيت به مؤمنين نكردن است.»(134)