استعاذه مقام قرب
«استعاذه سبب رستگارى دنيا و آخرت است». وقرب منزلت پروردگار متعال مىآورد، وانسان را به خدا نزديك مىكند، به همين سبب است كه تمام انبياء بوسيله «استعاذه» به مقام قرب الهى رسيده اند و بر همه كفّار غالب گشته اند، چنانچه وقتى كه «حضرت نوح على نبينا وآله عليه السلام» فرمود:رَبِّ انى اعوذ بك...(23) پروردگارا به تو پناه مىبرم... خداوند متعال خلعت سلامت و بركت و كرامت بر او پوشانيد و فرمود: يا نوح اهبط بسلام منا وبركات عليك.(24)وقتيكه «حضرت ابراهيم خليل على نبيّنا وآله عليه السلام» را، نمرود در آتش مىانداخت فرمود: اعوذ باللّه الذى خلقنى فهدانى من شر ما عصاه واذانى...(25)حق تعالى به آتش امر كرد يا نار كونى بردا و سلاما على ابراهيم (26) اى آتش خنك و سلامت باش براى ابراهيم... او را خليل و دوست خود قرار داد.«حضرت يوسف صديق على نبينا و آله عليه السلام» با پروردگار خود مناجات كرد: پروردگارا بتو پناه مىبرم... حق تعالى او را از مكر زنان نگاه داشت چنانچه كه فرمود: كذلك انصرف عنه السوء والفحشاء(27)«حضرت موسى على نبينا وآله عليه السلام» در مناجات با حق تعالى فرمود: انى عذت بربّى و ربّكم اءن ترحمون...(28) حقا كه پناهنده پروردگارم... حق تعالى او را كليم نام نمود و فرمود: وكلم اللّه موسى تكليماو «مادر مريم» فرمود: انى اعيذها بك و ذريتها من الشيطان الرجيم (29) بدرستيكه من به تو اى خدا پناه مىبرم از ذريه و طائفه شيطان رانده شده. حق تعالى «مريم عليها السلام» را كه مادر پيغمبر بود به او عنايت فرمود. وقتيكه «حضرت مريم عليها السلام» فرمود: انى اعوذ بالرحمن منك ان كنت تقيا(30) من به خدا پناه مىبرم... حق تعالى «حضرت عيسى عليه السلام» را به او عطاء فرمود.در اين مورد آيه بسيار است كه انشاء اللّه در جاى خودش بحث خواهد شد، خلاصه «استعاذه» توصيه و دستور «خداوند متعال به پيغمبرش صلّى الله عليه وآله وسلّم» است: كه بگو: پروردگارا به تو پناهنده مىشوم از شر وسواس شيطان (سوره 23، آيه 97 و 98 و همچنين در سوره معوذتين) مىفرمايد: من شر الوسواس الخناس.(31)
اِسْتَعيذُاللّه من شيطانِهِ
يك سگ است و در هزاران مىرود
هر كه سردت كرد مىدان كو دروست
گه خيال فرجه و گاهى دكان
هان بگو لاحَوْلها اندر زمان
اززبان تنها نه بلك از عين جان
قَدْ هَلَكْنا آه مِنْ طُغْيانِهِ
هر كه در وى رفت او او مىشود
ديو پنهان گشته اندر زير پوست
گه خيال علم و گاهى خان و مان
اززبان تنها نه بلك از عين جان
اززبان تنها نه بلك از عين جان