تبريك و تهنيت غدير - چهارده قرن با غدیر نسخه متنی

تبريك و تهنيت غدير

يك سنت ديرينه در غدير تبريك خاص آن است كه مفاهيم والاى غدير را منعكس مى كند.

امام صادق عليه السلام فرمود: هرگاه در اين روز برادر مؤمن خود را ملاقات كردى بگو:

الْحَمْدُ للَّهِِ الَّذي أَكْرَمَنا بِهذَا الْيَوْمِ وَ جَعَلَنا مِنَ الْمُؤْمِنينَ، وَ جَعَلَنا مِنَ الْمُوفينَ بِعَهْدِهِ الَّذي عَهِدَهُ إِلَيْنا وَ ميثاقِهِ الَّذي واثَقَنا بِهِ مِنْ وِلايَةِ وُلاةِ أَمْرِهِ وَالْقُوَّامِ بِقِسْطِهِ وَ لَمْ يَجْعَلْنا مِنَ الْجاحِدينَ وَ الْمُكَذِّبينَ بِيَوْمِ الدّينِ.

شكر خداى را كه ما را به اين روز گرامى داشته و ما را از مؤمنين قرار داده و از وفاداران به پيمانى كه با ما بسته و عهدى كه درباره ى واليان امرمان و بر پا دارندگان عدالت از ما گرفته است، و ما را از منكرين و تكذيب كنندگان روز قيامت قرار نداده است. [ عوالم: ج 3:15 ص 215. ]

امام رضا عليه السلام فرمود: در اين روز به يكديگر تهنيت و تبريك بگوئيد، و هرگاه برادر مؤمن خود را ملاقات كرديد چنين بگوئيد:

الْحَمْدُ للَّهِِ الَّذي جَعَلَنا مِنَ الْمُتَمَسِّكينَ بِوِلايَةِ أَميرِالْمُؤْمنينَ عليه السلام.

سپاس خدايى را كه ما را از تمسك كنندگان بولايت اميرالمؤمنين عليه السلام قرارداده است. [ عوالم: ج 3:15 ص 223. ]

جشنهاى ائمه در غدير

جشن گرفتن بمعناى اجتماع عده اى بمناسبتى شادى آور و مسرور كننده است. بعبارت ديگر 'جشن' بمعنى عيد گرفتنِ دستجمعى و نمونه ى بارز آن است.

اميرالمؤمنين عليه السلام روز غديرى را كه با جمعه مقارن شده بود جشن گرفتند و در
خطبه اى به همين مناسبت، مطالب مف صلى درباره ى غدير و عيد گرفتن آن فرمودند. پس از نماز، حضرت به اتفاق اصحابشان به منزل امام مجتبى عليه السلام كه جشنى در آن برپا كرده بود رفتند و پذيرايى مف صلى انجام شد. [ عوالم: ج 3:15 ص 209. ]

امام رضا عليه السلام در روز غديرى روزه گرفتند و براى افطار عده اى را دعوت نمودند، و براى آنان سخنان مف صلى درباره ى غدير فرمودند، و به منازل آنان هدايايى فرستادند. [ عوالم: ج 3:15 ص 221. ]

اميرالمؤمنين عليه السلام درباره ى عيد غدير فرمود: در اين روز كنار يكديگر جمع شويد تا خداوند امور شما را جمع و درست نمايد. [ عوالم: ج 3:15 ص 209. ]

سرودن و خواندن اشعار نيز تناسب تامى با جشن عمومى غدير دارد كه در واقع نوعى يادبود و يادگار است و با شيرينى خاصى كه در شعر نهفته است طراوتِ جشن بيشتر مى شود. شعر گفتنِ حسان بن ثابت بمناسبت مراسم غدير كه با اجازه ى شخص پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در اولين جشن غدير با حضور آنحضرت صورت گرفت مؤيد اين مطلب است. [ عوالم: ج 3:15 ص 41. ]

عقد اُخوّت و برادرى در غدير

يكى از مراسم عيد غدير 'عقد اُخُوّت' است كه در طول چهارده قرن گذشته همواره بعنوان برادرى حقيقى و پايدار بر اساس ولايت اهل بيت كه طينت ا صلى ماست بين شيعيان انجام مى شود، به اين معنى كه برادران دينى- طى يك سنت اسلامى- برادرى خود را مستحكم مى نمايند و با يكديگر پيمان مى بندند كه در آخرت نيز به ياد يكديگر باشند. در ضمن درباره ى حقوق برادرى اسلام كه بسيار زياد است و مراعات آنها احتياج به مواظبت دارد از يكديگر حليت مى گيرند، و با همين حلاليت
بار ديگر خود را متوجه لزوم مراعات آنها مى نمايند.

كيفيت اجراى عقد اُخُوّت چنين است: [ مستدرك الوسائل "محدث نورى" چاپ قديم ج 1 ص 456 باب 3، از كتاب زاد الفردوس نقل كرده است. همچنين از شيخ نعمةاللَّه بن خاتون عاملى نقل كرده كه بر اين مطلب از پيامبر صلى اللَّه عليه و آله نصّ وارد شده است. همچنين مرحوم فيض كاشانى در كتاب خلاصه الأذكار، باب دهم "ص 99" برنامه ى 'عقداُخُوّت' را ذكر نموده است. ]

دست راست خود را در دست راست برادر مؤمن مى گذارى و مى گويى:

واخَيْتُكَ فِى اللَّهِ وَ صافَيْتُكَ فِى اللَّهِ وَ صافَحْتُكَ فِى اللَّهِ، وَ عاهَدْتُ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ وَ رُسُلَهُ وَ أَنْبِيائَهُ وَ الْأَئِمَّةَ الْمَعْصُومينَ عَلَيْهِمُ السَّلامُ عَلى أَنّي إِنْ كُنْتُ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ الشَّفاعَةِ وَ أُذِنَ لي بِأَنْ أَدْخُلَ الْجَنَّةَ لا أَدْخُلُها إِلاَّ وَ أَنْتَ مَعي.

با تو در راه خدا برادرى و يك روئى "با صفائى" مى نمايم و دست مى دهم، و با خدا و ملائكه اش و رسولان و انبيائش و امامان معصوم عليهم السلام پيمان مى بندم كه اگر من از اهل بهشت و اهل شفاعت بودم و به من اجازه ى ورود به بهشت داده شد، وارد آن نشوم مگر آنكه تو نيز همراه من باشى.

آنگاه برادر دينى در جواب او بگويد: 'قَبِلْتُ': 'قبول كردم'. سپس بگويد: 'أَسْقَطْتُ عَنْكَ جَميعَ حُقُوقِ الْاُخُوَّةِ ما خَلاَ الشَّفاعَةَ و الدُّعاءَ وَ الزِّيارَةَ': 'همه ى حقوق برادرى را از تو ساقط كردم "و بر تو بخشيدم" مگر شفاعت و دعا و زيارت را'.