كتابشناسى مستقل - چهارده قرن با غدیر نسخه متنی

كتابشناسى مستقل

1. الغدير فى التراث الإسلامى، علامه سيد عبدالعزيز طباطبائى.

اولين قدم به عنوان كتابشناسى مستقل غدير را علامه ى فقيد سيد عبدالعزيز طباطبائى در كتاب 'الغدير فى التراث الإسلامى' برداشته، و به حق كارى عظيم در احياى فرهنگ غدير به انجام رسانده است.

اين كتاب كه نامش به معناى 'غدير در ميراث فرهنگى اسلام' است، ابتدا با معرفى 125 كتاب مستقل درباره ى غدير در شماره ى 21 مجله ى 'تراثنا' بمناسبت چهاردهمين قرن غدير در سال 1410ق در قم بچاپ رسيد. سپس توسط مؤلف تكميل شد و بصورت كتابى مستقل با معرفى 164 كتاب مستقل در سال 1413ق در بيروت چاپ شد. در سال 1415ق پس از تكميل دوم مؤلف با معرفى 184 عنوان كتاب مستقل در قم بچاپ رسيد.

در اين كتاب تأليفات مستقل درباره ى غدير از قرن دوم تا پانزدهم هجرى معرفى شده و بيشتر از ديدگاه رجالى مورد تحقيق قرار گرفته و به شرح حال مفصل مؤلفين آنها پرداخته شده است.

2. غدير در مآخذ اسلامى، ترجمه و تلخيص: مهدى جعفرى. اين كتاب ترجمه ى ملخص و فارسى كتاب 'الغدير فى التراث الإسلامى' است.
3. كتابنامه ى غدير خم'، نادر مطلّبى، سيد محسن دين پرور، كه توسط بنياد نهج البلاغة در غدير سال 1415ق منتشر شده است.

4. كتابنامه ى غدير "حجةالوداع"، پژوهشكده ى باقرالعلوم عليه السلام قم، كه به صورت كامپيوترى است.

5. غدير در آئينه ى كتاب، فاضل دانشمند محمد انصارى.

در زمينه ى كتابشناسى غدير آخرين و كاملترين كتاب است و بالاترين رقم از كتب مستقل غدير را ارائه داده است.

اين كتاب ابتدا در سال 1416ق با معرفى 267 عنوان مستقل درباره ى غدير در قم بچاپ رسيد. مقدمه ى مف صلى در آغاز آن تنظيم شده كه با ترسيم تاريخچه ى كاملى از 'كتاب و غدير' آمارهاى علمى مفيدى در آن ارائه شده است. ترجمه ملخصى از مقدمه ى كتاب به زبانهاى عربى و اردو و انگليسى در آغاز و انجام آن آمده است.[ بخش 'ميراث مكتوب غدير' در كتاب حاضر از مقدمه ى كتاب 'غدير در آئينه ى كتاب' اقتباس شده است. ]

بار دوم پس از تكميل آن با معرفى 414 عنوان مستقل در سال 1420ق در قم در دست انتشار است كه آمارهاى جديدى به آن افزوده شده است.

كتابهاى معرفى شده در اين كتابنامه در چهار مرحله شناسايى شده اند:

1. تعريف كلى كتاب و بيان روش كار مؤلف، تفصيل مطالب و موضوعات و نكات خاص مربوط به كتاب.

2. تعريف كيفيت محتواى كتاب: شامل بودن كتاب بر همه ى مطالب مربوط به غدير يا جنبه ى خاصى از آن، جهت تاريخى يا حديثى يا ادبى در كتاب، نقل مطالب يا تحقيقى و تحليلى بودن كتاب، تقسيم بندى كتاب، كيفيت قلم مؤلف، نكات خاص در هر كتاب از قبيل توضيح مدارك آن.

3. خصوصيات فنى كتاب: نام كتاب، زبان، چاپى يا خطى، مؤلف و تاريخ وفات او، مترجم يا محقق، ناشر، محل چاپ، نوبت چاپ، سال چاپ، قطع كتاب، تعداد صفحات، مدرك معرفى كتاب.

4. نمونه ى عكسى از جلد كتابهاى موجود، بعنوان شاهدى زنده از آن.

زمينه كتابشناسى غدير

كتابشناسى غدير از سه جهت زمينه ى باز دارد:

1. كتابهاى خطى بسيارى در كتابخانه هاى عمومى و خصوصى درباره ى غدير وجود دارد كه از يكسو اطلاع بر بسيارى از آنها درطول زمان صورت مى گيرد واز زواياى كتابخانه ها بيرون مى آيد، و از سوى ديگر فهرست هاى موجود كتابخانه هاى خطى جهان نيز تا كنون به طور كامل و جامعى در اين باره مورد مطالعه قرار نگرفته است. بنابر اين احتمال اضافه شدن كتابهاى خطى زيادى به آمارهاى موجود بسيار است.

2. با توجه جهانى به مكتب اهل بيت عليهم السلام و عنايت خاص ائمه عليهم السلام، در سده ى اخير گرايش خاصى به تأليف كتبِ مربوط به آل محمد عليهم السلام مشهود است و شاهد كتابهاى پرمحتوا و تحقيقى چه از نظر تاريخى و حديثى و چه از نظر ادبى و شعرى هستيم كه غدير نيز يكى از همين زمينه ها است.

3. با توجه به گسترش روزافزون ذخاير كامپيوترى و ارتباطات سريع مراكز كامپيوترى با يكديگر، به خصوص شبكه ى جهانى اينترنت، از يك سو شاهد كتابهايى هستيم كه فقط به صورت نرم افزار منتشر شده اند، و از سوى ديگر دسترسى به كتابخانه هاى بزرگ جهان ونيز مراكز علمى و مؤسسات انتشاراتى به سهولت انجام مى پذيرد و در نتيجه اطلاع از كتابهاى زيادى كه در آرشيوهاى خود نگهدارى مى كنند و يا حتى در دست انتشار دارند بسيار آسان خواهد بود.

با در نظر گرفتن اين زمينه ها پيداست كه هر كتابنامه اى تهيه شود، با گذشت مدتى كم احتياج به ملحقات و استدراك دارد تا كتابهاى جديد به آن اضافه شود.