مي انجامد و آن از سيزده قسم آتش مختلف تشكيل مي شود و در خود جوهر آنها را كه به منزله روح همه آتشها مي باشد تمركز مي دهد . تهيه و تصفيه اين آتشها مستلزم تشريفات مختلف است كه در " ونديداد " ( يكي از اجزاي اوستاي ساساني ) توضيح داده شده است . طبق سنت زردشتيان هر يك از حوزهاي بهدينان بايد آتش بهرام داشته باشد . بعضي دستوران ( روحانيان زردشتي ) معتقدند كه فقط يك آتش بهرام بايد باشد چه آن شاه است و چند پادشاه در اقليمي نگنجند . . . وي چون شاه است " اريكه " اي لازم دارد بدين منظور شش قطعه چوب صندل را دو بدو منظم كرده روي يكديگر بشكل اريكه اي پله دار قرار مي دهند ( 1 ) . آري اين است قسمتي از مراسم و تشريفات و تعظيم و تقديس آتش در ميان زردشتيان . من فعلا كاري ندارم كه اين عمليات از نظر توحيدي چه وضعي دارد آيا شرك است يا توحيد ؟ بت پرستي است يا خدا پرستي ؟ اما مايلم تو خواننده محترم چند لحظه از نظر منطق درباره اين مراسم بينديشي ، ببيني خرافي تر از اينها هم كاري در جهان هست ؟ آنوقت مقايسه اي كن اينها را با عبادت اسلامي : با نماز اسلام ، با اذان اسلام ، با جمعه و جماعت اسلام ، با حج اسلام ، با مسجد و معبد و مراسم عبادت اسلام ، با مضامين اذكار و اوراد و تسبيح ها و تحميدهاي اسلامي آنگاه ببين تفاوت ره از كجاست تا بكجا . و سپس ببين آيا مردم ايران حق داشتند كه با آشنا شدن با تعليمات اسلامي يكباره به همه اينها پشت كردند يا نه ؟ در خاتمه اين بحث بد نيست ناله يك جغد را در اينجا منعكس كنيم و به عموم خوانندگان ارزش اين ناله ها را بفهمانيم . ابراهيم پورداود درباره آتشكده شهر نوساري هندوستان كه به نام ايرانشاه

---

1. صفحات 355 - . 357