نظام اجتماعي
براي آنكه تاثير اسلام را در ايران بررسي كنيم ، لازم است نظام اجتماعي آنروز ايران را كه اسلام دگرگون ساخت و نظام ديگري را حاكم كرد نيز ، بررسي نماييم . جامعه اجتماعي ايران ساساني جامعه طبقاتي و صنفي بوده و اصول و نظامات طبقاتي به شديدترين وجهي در آن اجرا مي شده است . البته نظام طبقاتي را ساسانيان اختراع نكردند . بلكه از دوره هخامنشيان و اشكانيان معمول و مجري بوده است ( 1 ) . ساسانيان اين نظام را تجديد و تاييد و تقويت كردند . مسعودي در مروج الذهب ( 2 ) مي نويسد : اردشير بن بابك سر سلسله ساسانيان مردم را هفت طبقه قرار داد . هم او در التنبيه و الاشراف ( 3 ) مي نويسد : چون در جريان كار ضحاك ، كاوه كه آهنگري بيش نبود توانست ملك ضحاك را واژگون سازد ، اردشير در فرمان معروف خود ، پادشاهان پس از خويش را از خطري كه از ناحيه طبقه عوام پيش مي آيد برحذر داشت . در كامل ابن اثير مي خوانيم كه : هنگامي كه لشكر مسلمين و سپاه ايران در قادسيه به هم رسيدند ، رستم فرخ زاد ، " زهره بن عبدالله " را كه به عنوان مقدمه الجيش مسلمين1. رجوع شود به تاريخ ايران باستان ، تاليف مشيرالدوله ، چاپ جيبي ، جلد ششم ، صفحه 1500 و جلد نهم ، صفحه . 2684 ايضا تاريخ ايران ، تاليف مشيرالدوله ، صفحات 16 و 123 و . 240 2. جلد 1 ، صفحه . 152 3 صفحه . 76