و در واقع بهترين معلومات هر ملتي را از آن ملت گرفتند مثلا در قسمت فلسفه و طب و هندسه و منطق و هيئت از يونان استفاده نمودند ، و از ايرانيان تاريخ و موسيقي و ستاره شناسي و ادبيات و پند و اندرز و شرح حال بزرگان را اقتباس كردند
، و از هنديان طب ( هندي ) حساب و نجوم و موسيقي و داستان و گياهشناسي آموختند ، از كلدانيان و نبطيها كشاورزي و باغباني و سحر و ستاره شناسي و طلسم فرا گرفتند و شيمي و تشريح از مصريان به آنان رسيد . و در واقع عربها ( مسلمين ) علوم آشوريان و بابليان و مصريان و ايرانيان و هنديان و يونانيان را گرفته و از خود چيزهايي بر آن افزودند و از مجموع آن علوم و صنايع و آداب ، تمدن اسلام را پديد آوردند
( 2 ) .
نخستين حوزه علمي
علوم و فرهنگ اسلامي ، و بطور كلي تمدن اسلامي ، تدريجا رشد كرد و باليد و بارور شد . مانند هر موجود زنده كه اول به صورت يك سلول پديد مي آيد و تدريجا در اثر استعداد و مايه حياتي كه در آن سلول نهفته است رشد مي كندو همراه با رشد خود قسمت قسمت و شاخه شاخه مي شود و شكل مي گيرد و بالاخره به صورت يك دستگاه متشكل درمي آيد .
1. تاريخ تمدن اسلام ، ترجمه فارسي ، صفحه . 178 2. همان مدرك ، صفحه 246 - . 247