خدمات متقابل اسلام و ایران نسخه متنی
لطفا منتظر باشید ...
شهيد فخ ، حسين بن حسن بود . دستش را به مجازات بريدند و از اينرو به " اقطع " معروف شد . فراء در سال 207 يا 208 هجري درگذشت . از اين طبقه كه بگذريم مي رسيم به طبقه اي كه در تفسير كتاب تأليف كرده اند . همچنانكه قبلا اشاره شد ، كتب تفسيري كه در شيعه و سني نوشته شده است از حد احصاء خارج است ،
تنها به ذكر معروفترين تفاسيري كه هم اكنون در ميانه شيعه و سني رايج است اكتفاء مي نمائيم . بحث خود را از تفاسير شيعه آغاز مي كنيم . مفسرين شيعه تقسيم مي شوند به مفسرين عصر ائمه و مفسرين عصر غيبت . بسياري از اصحاب ائمه كه بعضي از آنها ايراني هستند تفسير نوشته اند
. از قبيل ابوحمزه ثمالي ، ابوبصير اسدي ، يونس بن عبدالرحمن ، حسين بن سعيد اهوازي ، علي بن مهزيار اهوازي ، محمدبن خالد برقي قمي ، فضل بن شاذان نيشابوري . مفسرين عصر غيبت فراوانند . ما در اينجا به عنوان نمونه تنها به ذكر نام كتب تفسير معروف ميان شيعه مي پردازيم از همين نمونه معلوم مي شود
بيشتر تفاسير شيعي را شيعيان ايراني تأليف كرده اند .1 - تفسير علي بن ابراهيم قمي ، اين تفسير از معروفترين تفاسير شيعه است . اكنون موجود است و چاپ شده است . پدر علي بن ابراهيم از كوفه به قم منتقل شد . بعيد نيست كه علي بن ابراهيم يك ايراني عرب نژاد باشد . وي از مشايخ شيخ كليني است و تا سال سيصد و هفت در قيد حيات بوده است .2 - تفسير عياشي مؤلف اين تفسير محمد بن مسعود سمرقندي است . اول مذهب اهل تسنن داشت و بعد به تشيع گراييد
. معاصر شيخ كليني است . از پدرش سيصد هزار دينار به او ارث رسيد همه را صرف نسخ و مقابله و استنساخ و جمع كتاب كرد خانه ا ش به شكل يك مدرسه درآمده بود : هر كس به يك كار علمي
گماشته شده بود و كار خود را انجام مي داد و هزينه همه را عياشي تأمين مي كرد . عياشي علاوه بر تفسير و حديث و فقه ، در طب و نجوم دستي داشته است . ابن النديم درالفهرست از او ياد كرده و كتابهاي فراواني از او نام برده و مدعي شده كه كتب عياشي در خراسان رواج زيادي دارد
. عياشي ايراني است ولي ظاهرا عرب نژاد است ابن النديم مي گويد : گفته شده كه تميمي الاصل است . عياشي از علماي قرن سوم هجري محسوب مي شود . 3 - تفسير نعماني . مؤلف اين تفسير ، ابوعبدالله محمدبن ابراهيم است . احيانا به نام ابن ابي زينب خوانده مي شود . شاگرد شيخ كليني است
. صاحب تأسيس الشيعه مي گويد : نسخه اي از تفسير نعماني در كتابخانه ايشان هست . نعماني معلوم نيست كه اهل عراق ( حدود واسط ) است يا اهل مصر ، نعماني از علماي قرن چهارم محسوب مي شود . نعماني دختر زاده اي دارد به نام ابوالقاسم حسين معروف به ابن المرزبان و وزير مغربي ( 1 ) . اين مرد به يزدجرد ساساني نسبت مي برد . و نظر به اينكه چند نوبت به وزارت رسيده است به " وزير مغربي " معروف است . ابن المرزبان در چهارده سالگي قرآن مجيد را حفظ كرد . در نحو و لغت و حساب و جبر و هندسه و منطق و برخي فنون ديگر ماهر بود ،
اديب و نويسنده اي توانا بود . ابن المرزبان كتابي دارد به نام " خصائص القرآن " در سال 418 و يا 428 درگذشته است و طبق وصيت خودش جنازه اش را از بغداد به نجف منتقل كردند و در جوار مرقد اميرالمؤمنين علي عليه السلام دفن نمودند .4 - تفسير تبيان . مؤلف اين تفسير شيخ الطائفه ابوجعفر محمدبن الحسن بن علي الطوسي است . در ادبيات ، كلام ، فقه ، تفسير ، حديث امام و پيشوا بوده
