خدمات متقابل اسلام و ایران نسخه متنی
لطفا منتظر باشید ...
تحت تاثير " هلنيزم " يعني عقائد و فلسفه يوناني اشراقي مشرب رائج در مشرق ( سوريه و بين النهرين ) در دوره بعد از اسكندر كه با فلسفه قديم و اصلي يونان اختلاف داشت ، آميخته به فلسفه شرقي شده و رنگ شرقي به خود گرفته بود و از قرون بلافصل قبل از تاريخ مسيحي در آن نواحي نشو و نما كرده و به وجود آمده بود و مخصوصا " مرقيون " و " بارديصان " كه هر دو " گنوسي " و داراي عقيده " ثنوي " بوده اند ( 1 ) . و هم آقاي تقي زاده مي گويد : . . . راجع به عقائد محققين در اصل و منشا دين ماني بايد گفته شود كه بر حسب تحقيق صحيح اگر چه ماني از همه مذاهب و اديان معروف نزد او كم و بيش ( مثلا از بودايي خيلي كم و از زردشتي و زرواني قدري بيشتر و از نصرانيت باز بيشتر ) و از طريقه هاي " گنوسي " بيش از همه ( و مخصوصا از مرقيون ) افكاري اخذ نموده لكن دين او فقط تركيب اقتباسات نبوده بلكه اساس و روح آن از خودماني بوده و مؤسس اين بناي عظيم و ريزنده پي آن ، خود آن شخص عجيب بوده و رنگهاي اديان معروف ديگر عارضي و عمده براي سهولت نشر دين ماني در ممالك ديگر و بين ديگر اقوام هندي و زردشتي و عيسوي بوده است ( 2 ) . محتويات دين ماني هر چه بوده و خود ماني هر كه بوده است ، به بحث فعلي ما مربوط نيست ، در فصلهاي بعد كه راجع به " ثنويت " و غيره بحث خواهيم كرد لااقل قسمتي از معتقدات و آداب و شرايع مانويت را شرح خواهيم داد . آنچه به اين بحث مربوط است اين است كه اين دين مقارن ظهور اسلام چه وضعي داشته است ؟ چقدر پيرو داشته و چگونه جاذبه و نفوذي داشته است ؟ آيا در حال رشد و توسعه بوده
