آيه: 14 زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاء وَالْبَنِينَ وَالْقَنَاطِيرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآبِ - تفسیر نور سوره ال عمران نسخه متنی

آيه: 14 زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاء وَالْبَنِينَ وَالْقَنَاطِيرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآبِ

ترجمه:

عشق وعلاقه به زنان وفرزندان پسر واموال زياد از طلا ونقره واسبان ممتاز وچهارپايان و كشتزارها كه همه از شهوات و خواسته هاى نفسانى است، در نظر مردم جلوه يافته است، (در حالى كه) اينها بهره اى گذرا از زندگانى دنياست و سرانجام نيكو تنها نزد خداوند است.

نكته ها:

قَناطير جمعقِنطار به معناى مال زياد است وآمدن كلمه ىمُقَنطرة به دنبال آن، براى تأكيد بيشتر است. نظير اينكه بگوييم: آلاف و اُلوف، هزاران هزار.

خَيل به معناى اسب و اسب سوار، هردو آمده است ومُسَوّمة يعنى نشاندار. اسب هايى كه به خاطر زيبايى اندام و يا تعليمى كه مى ديدند، داراى برجستگى هاى خاصّى مى شدند، به آنهاخَيل مُسوّمة مى گفتند.

جلوه كردن دنيا در نظر انسان، گاهى از طريق خيالات شخصى و گاهى از سوى شيطان و گاهى از جانب اطرافيان متملّق صورت مى گيرد. از طريق اوهام شخصى:يحسبون انّهم يُحسِنون صُنعاً (17) وفرَآه حسَناً (18) و از سوى شيطان:زُيّن لهم الشيطان اعمالهم (19) و ا ز طرف اطرافيان متملّقزُيّن لفرعون سوء عمَله (20)

مصاديق جلوه هاى دنيا كه در آيه ذكر شده، با توجّه به زمان نزول آيه است و مى تواند در هر زمانى مصاديق جديدى داشته باشد. طلا و نقره، كنايه از ثروت اندوزى، و اسب كنايه از مركب و وسيله ى نقليّه است.

سؤال: با اينكه خداوند زينت بودن مال و فرزند را پذيرفته است؛المال و البنون زينة الحيوة الدنيا (21) پس چرا اين آيه در مقام انتقاد است؟

پاسخ: زينت بودن چيزى، غير از دلبستگى به آن است. در اين آيه انتقاد از دلبستگى شديد است كه از آن بهحبّ الشهوات تعبير مى كند.

كلمه ىبَنين شامل دختران نيز مى شود، نظير اينكه مى گوييم: عابرين محترم از پياده رو حركت كنند كه شامل زنان عابر نيز مى شود.

امام صادق عليه السلام با استناد بهحبّ الشهوات من النساء... فرمودند: مردم در دنيا و آخرت از چيزى بيشتر از زنان لذّت نمى برند... اهل بهشت نيز بيش از هر چيز به نكاح تمايل دارند تا خوردنى ها و آشاميدنى ها. (23)

اين روايت دليل تقدّمالنساء را بر ديگر موارد بيان مى كند.

پيام ها :

1- علاقه ى طبيعى به مادّيات، در نهاد هر انسانى وجود دارد، آنچه خطرناك است فريب خوردن از زينت ها وجلوه هاى آن، وعدم كنترل دلبستگى هاست.زُيّن للنّاس...

2- جلوه ى دنيا براى مردمِ عادّى است، نه افراد فرزانه. (23)زُيّن للناس

3- علاقه ى بيش از حدّ به زن وفرزند، بيش از هر چيز مايه ى دلبستگى انسان به دنيا مى گردد.حبّ الشهوات من النساء والبنين

4- مراقب باشيم كه زينت ها وجلوه هاى دنيا، مقدّمه ى غفلت از آخرت است.زُيّن للناس... واللّه عنده حسن المآب

5 - يكى از عوامل بد عاقبت شدن، شيفتگى و دلبستگى به دنياست. زيرا عاقبت نيكو تنها نزد خداست.زُيّن للناس... واللّه عنده حسن المآب

6- يكى از شيوه هاى تربيتى، تحقير مادّيات و بيان عظمت معنويات است.ذلك متاع الحيوة الدنيا واللّه عنده حسن المآب

7- بهترين راه براى كنترل علائق مخرّب، مقايسه آن با الطاف جاودانه ى الهى است.واللّه عنده حسن المآب

17-در جاى ديگر نيز مى فرمايد: ان تنصروا اللّه ينصركم محمّد، 7.
18-كهف، 104.
19-فاطر، 8.
20-انعام، 43.
21-غافر، 37.
22-كافى، ج 5، ص 321.
23-كافى، ج 5، ص 321.