آيه: 191 الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىَ جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذا بَاطِلاً سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
ترجمه:
(خردمندان) كسانى هستند كه ايستاده و نشسته و (خوابيده) بر پهلو ياد خدا مى كنند و در آفرينش آسمان ها و زمين انديشه مى كنند (و از عمق جان مى گويند:) پروردگارا! اين هستى را باطل و بى هدف نيافريده اى، تو (از كار عبث) پاك و منزّهى، پس ما را از عذاب آتش نگهدارنكته ها:
به فرموده ى امام باقرعليه السلام، افراد سالم، نماز را ايستاده و افراد مريض، نشسته و افراد عاجز، به پهلو خوابيده، به جا آورند. (214)پيام ها :
1- نشانه ى خردمندى، ياد خدا در هر حال است.اولوا الالباب الّذين يذكرون اللّه قياماً و قعوداً و على جنوبهم 2- اهل فكر، بايد اهل ذكرباشند.اولوا الالباب الّذين يذكرون ... و يتفكّرون 3- ايمان بر اساس فكر و انديشه ارزشمند است.يتفكّرون فى خلق السموات و الارض ربّنا ما خلقت هذا باطلاً 4- ايمان و اعتراف با تمام وجود ارزش دارد. نبايد به اعتراف زبانى اكتفا كرد.يتفكّرون... ربّنا ما خلقت... 5 - ذكر وفكر، همراه يكديگر ارزش است. متأسفانه كسانى ذكر مى گويند، ولى اهل فكر نيستند وكسانى اهل فكر هستند، ولى اهل ذكر نيستند.يذكرون... يتفكّرون 6- آنچه سبب رشد و قرب است، ذكر و فكر دائمى است نه موسمى.يذكرون ويتفكّرون فعل مضارع اند كه نشان استمرار است. 7- شناختِ حسّى طبيعت كافى نيست، تعقّل و تفكّر لازم است.يتفكّرون فى خلق السموات والارض 8 - كسى كه در آفرينش آسمان ها و زمين فكر كند، پى مى برد كه خالق هستى، پروردگار ما نيز هست.يتفكّرون... ربّنا 9- آفرينش بيهوده نيست، گرچه همه اسرار آن را درك نكنيم.ماخلقت هذاباطلاً 10- اوّل تعقّل و انديشه، سپس ايمان و عرفان،آنگاه دعا و مناجات.يتفكّرون... ربّنا... فقنا 11- اگر هستى بيهوده و باطل نيست، ما هم نبايد بيهوده و باطل باشيم.ماخلقت هذا باطلاً... فقنا عذاب النار 12- هستى هدفدار است، پس هر چه از هدف الهى دور شويم به دوزخ نزديك مى شويم.فقنا عذاب النّار 13- قبل از دعا، خدا را ستايش كنيم.سبحانك فقنا... 14- ثمره ى عقل و خرد، ترس از قيامت است.اولوا الالباب... فقنا عذاب النار214-آل عمران، 140.