يكى از مسائلى كه فيزيك كوانتمى به چالش با آن پرداخت ـ دست كم گمان بسيارى چنين بود ـ مسأله حتميّت و ضرورت به عنوان يكى از نتايج اصل عليت و بلكه عين مفاد آن است. هايزنبرگ در قالب يك اصل فيزيكى نشان داد كه ادعاى لاپلاس كه مى گفت همه حوادث آينده با شناخت وضع كنونى آنها قابل پيش بينى است، نادرست است، زيرا بعضى پارامترهاى مزدوج متغيّر چنان هستند كه دقّت در اندازه گيرى يكى از آنها در جهان ميكروسكپى (اتمى و درون اتمى) موجب از دست دادن دقت اندازه گيرى در متغيّر ديگر مى شود. بنابراين نمى توان به دقت يكسانى مثلا هم مكان و هم سرعت يك الكترون را تعيين كرد. تصويرى كه اصل عدم قطعيّت يا اصل عدم تعيّن هايزنبرگ از اشياى ريز نشان مى دهد بر خلاف اشياى درشت، به گونه اى است كه امكان پيش بينى قطعى و حتمى وضع آينده، در آن وجود ندارد، و تنها پيش بينى احتمالى در مورد آنها ممكن است. ظاهر اين اصل با اصل عليت تعارضى ندارد، اما برخى تفسيرهاى آن ضرورت واقعى بين علّت و معلول را كه ركن اصل عليت است، نفى مى كند. اصل عدم قطعيّت سه تفسير عمده دارد كه به قرار زير است :
لطفا منتظر باشید ...
