درآمدی بر خداشناسی فلسفی نسخه متنی

وقتى گفته مى شود كل ممكنات، آيا منظور اين است كه از تركيب افراد ممكن، يك هويت جديدى با صورت نوعى جديد، يا بدون صورت نوعى جديد اما با آثار خاص جديد، حاصل مى آيد ؟ اگر از تركيب ممكنات، شىء جديدى حاصل شد، چون از تركيب اعضاى ممكن حاصل شده، ممكن و معلول خواهد بود; و جست و جوى علّت براى آن لازم است. اما به نظر مى رسد قائلان به امكان كل ممكنات، نمى خواهند بگويند كه يك ممكن جديدى كه عبارت از كل ممكنات باشد پيدا شده است. همين نكته است كه مشكل را مضاعف مى كند، زيرا على رغم آن كه مى پذيرند كل ممكنات خود يك مركّب حقيقى و موجود مستقل نيست كه بتوان علتش را يافت، باز درصدد تبيين و تعليل آن هستند.