آيه: 1 اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَهُمْ فِي غَفْلَةٍ مَّعْرِضُونَ
ترجمه:
(زمان ) حساب مردم نزديك شده است ، در حالي كه آنان در بي خبري ، (از آن ) روي گردانند!نکته ها
سؤال : با توجّه به اينكه معناي ((غفلت )) بي توجّهي نسبت به چيزي ، و معناي ((اعراض )) روي گرداندن با توجّه از چيزي است ، پس چگونه كه در آيه غفلت واعراض در كنار هم مطرح شده اند? پاسخ : غفلت و بي توجّهي دو گونه است : الف : غفلتي كه شخص با هشدار بيدار مي شود.ب : غفلتي كه مقدّمه ي اعراض است ، يعني شخص غافل نمي خواهد بيدار شود. همچون كسي كه خودش را به خواب زده كه با صدا زدن نيز چشم خود را باز نمي كند.از آنجا كه غالب مردم از معاد و حساب غافلند، خداوند اين غفلت را به همه مردم نسبت داده است وگرنه هميشه گروهي از مردم ، استثنا هستند. در آيه 97 همين سوره ، به اقرار به غفلت از زبان خود مردم نيز اشاره شده است .((يا ويلنا قد كنا في غفله من هذا)) نگاهي به مسئله حساب در روز قيامت آنچه از آيات بدست مي آيد اين است كه :1- همه ي افراد مورد سؤال قرار مي گيرند. (فلنسئلن ّالّلذين ارسل اليهم ولنسئلن ّ المرسلين ) (669) 2- همه ي اعمال مورد محاسبه واقع مي شود. (لتسئلن ّ عما كنتم تعملون ) (670) 3- همه ي احوال مورد رسيدگي قرار مي گيرد. (ان تبدوا ما في انفسكم او تخفوه يحاسبكم به اللّه ) (671) 4- از همه ي اعضاي بدن انسان سؤال خواهد شد. (ان ّالسّسمع و البصر و... كل ّ اولئك كان عنه مسئولا) (672) 5- از نعمت هاي الهي سؤال مي شود. (و لتسئلن ّ يومئذ عن النعيم ) (673) 6- همه كارها را در هر كجا و به هر اندازه كه باشد حاضر خواهند ساخت . (ان تك مثقال حبهّ من خردل فتكن في صخره) (674) در اوّلين سؤال ، از نماز خواهند پرسيد و به حساب امور مهمي چون ، جواني ، عمر، راه كسب درآمد و هزينه ي آن و بويژه مسأله ي رهبري و ولايت خواهند پرداخت وهمين بس كه خداوند، خود، حسابرسي خواهد بود. (كفي بناحاسبين ) (675)پيام ها:
1- حسابرسي مردم قطعي است . (اقترب ) (بكار رفتن فعل ماضي به جاي مضارع، نشانه ي قطعي بودن است .)2- قيامت و زمان حسابرسي را دور نپنداريم . (اقترب ) 3- حساب ، براي همه انسان هاست . (للناس )4- نظم وحساب ، لازمه ي يك زندگي كامل است . (حسابهم ) (انسان ، پديده اي تصادفي نيست ، بلكه موجودي هدفدار و بر مبناي حساب و محاسبه است .)5- گاهي بايد براي جذب حواسها، سخن را كوبنده و هشدار دهنده آغاز كرد. سوره با جمله (اقترب للناس حسابهم ) شروع شده است .6- اين حساب است كه به سراغ انسان ها مي آيد، هر چند آنان از حساب ، غافل باشند ويا از آن بگريزند. (اقترب للناس حسابهم ) ونفرمود: ((اقترب الناس الي حسابهم ))7- غفلت ، زماني خطرناك است كه بر اساس بي اعتنايي باشد. (غفله معرضون )توضيح
ء سيماي سوره انبيا سوره ي انبيا، مكّي است و يكصد و دوازده آيه دارد. در اين سوره به داستان شانزده نفر از پيامبران كه مورد عنايت پروردگار واقع گرديده اند، اشاره شده است .براي تلاوت اين سوره ، بركاتي ذكر كرده اند كه از جمله آنها، آسان شدن حساب در قيامت و مصافحه با انبيا: است ، به شرط آنكه اين تلاوت ، عاشقانه ((حبّالها)) و مقدّمه ي ايمان و عمل باشد. (668) همچنين در اين سوره ، وعيد و انذار، بيش از وعده و بشارت بكار رفته است .668-تفسير نمونه
669-اعراف ، 16
670-نحل ، 93
671-بقره ، 284
672-اسراء، 36
673-نحل ، 93
674-لقمان ، 16
675-انبياء، 47