آيه: 84 فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَكَشَفْنَا مَا بِهِ مِن ضُرٍّ وَآتَيْنَاهُ أَهْلَهُ وَمِثْلَهُم مَّعَهُمْ رَحْمَةً مِّنْ عِندِنَا وَذِكْرَى لِلْعَابِدِينَ
ترجمه:
پس (دعاي ) او را مستجاب كرديم و سختي او را برداشتيم و خاندانش را به او باز گردانديم و همانندشان را (نيز) با ايشان (همراه كرديم تا هم ) رحمتي از سوي ما (به او باشد و هم يادآوري ) و پند و تذكّري براي عبادت كنندگان .نکته ها
حضرت ايوب پيامبري است كه در قرآن مجيد به دريافت نشان صبر مفتخر گرديده است .(انّا وجدناه صابرا، نعم العبد، انّه أوّاب ) (736) همانا ما او را انسان صابري يافتيم ، چه نيكو بنده اي بود، بدرستي كه او بسيار اهل توبه و انابه بود.اگر چه حضرت ايّوب به مشكلات و بيماري هاي بسيار سختي مبتلا شد، ولي بر خلاف آنچه در بعضي كتب آمده اين مسائل ، مايه تنفّر مردم از او نبوده است ، زيرا در اين صورت ، علاوه بر آنكه برخلاف قاعده لطف است ، با بسياري از روايات و تفاسير، از جمله تفاسير الميزان ، فخر رازي ، اطيب البيان ، ابوالفتوح و نمونه نيز سازگار نيست .از امام صادق (ع) درباره ي ((و مثلهم معهم )) سؤال شد كه چگونه همانند آنان را نيز به ايّوب داد? حضرت فرمود: خداوند از فرزندان او كه قبلا به مرگ طبيعي مرده بودند نيز به همراه كساني كه هلاك شده بودند، به او برگرداند. (737)پيام ها:
1- يادآوري و مرور تاريخ زندگاني بزرگان ، بهترين وسيله ي تسكين و صبر و ارشاد و راهنمايي است . (و ايّوب )2- انبيا نيز در زندگي مادّي ، همچون ساير مردم عادّي به گرفتاري ها و بيماري هايي مبتلا مي شده اند. (مسّني الضر)3- اگر چه گرفتاري ها در ظاهر، ضرر مي نمايد، ولي در بسياري از مواقع باطنا لطف خفي و رحمت الهي است . (مسّني الضرّو أونت أرحم الرّاحمين )4- هميشه بلاها و مصائب جنبه كيفري و تنبيهي ندارد، بلكه گاهي براي اعطاي درجه است و جنبه آزمايشي دارد. (مسّني الضر) (با توجّه به اينكه انبيا معصوم هستند ناگواري ها بخاطر ارتكاب گناه و گوشمالي نيست ).5- انبيا نمونه ادب هستند. (مسّني الضرّو أونت أرحم الرّاحمين ) حضرت ايّوب (ع) نفرمود: پروردگارا! ضرر را از من برطرف فرما، بلكه به گونه اي دعا كرد كه يعني خدايا تو خود مي داني .6- در مقام دعا، خدا را با صفتي بخوانيم كه با نياز ما تناسب دارد. (ارحم الرّاحمين )7- دعاي انبيا مستجاب است . (فاستجبنا) 8- لطف الهي بيش از تقاضا و دعاي انسان است . (كشفنا ما به من ضرّ و آتيناه ...) (حضرت ايوب (ع) از خداوند درخواست ((كشف ضرّ)) داشت ، ولي پروردگار علاوه بر اجابت خواسته او، اهلش را به او باز گرداند.)9- فرزند، عنايت و رحمت الهي است . (آتيناه اهله و مثلهم معهم )10- خداوند، هم اهل جود است و هم جبروت . (آتيناه اهله و مثلهم معهم ) در قنوت نماز عيد فطر و قربان مي خوانيم : ((اللهم ... اهل الجود والجبروت ...)) در اينجا خداوند، هر چه را كه از ايوب گرفته شده بود به او بازگرداند و به علاوه آن را دو برابر هم كرد، هم گذشته اش را جبران كرد و هم نسبت به آينده اش جود و كرم نمود.11- ميان دعا از يك طرف و ربوبيّت و سرازير شدن رحمت الهي از سوي ديگر، ارتباط خاصّي وجود دارد. (نادي ، ربّه ، رحمه)12- استجابت دعاي انبيا نيز نه براساس استحقاق شخصي آنان كه برمبناي فضل و رحمت الهي است . (رحمه من عندنا)13- بلاها داراي ابعاد گوناگوني است ، گاهي براي آزمايش است ، گاهي براي رشد فكري و علمي ، و زماني براي عبرت آموزي به ديگران . (ذكري للعابدين )14- عبادت زمينه پندپذيري است . (ذكري للعابدين )15- همه مردم حتّي عبادت پيشگان به تذكّر نياز دارند. (ذكري للعابدين )736-ص ، 44
737-كافي ، ج 8، ص 253