برگزیده ای از تسنیم نسخه متنی

محرّماتِ احرام بيرون مي‌آيد، جز حرمت زنان كه با طواف نساء برطرف مي‌شود؛ ولي مصدود قرباني را در همان مكان «صدّ» سر مي‌بُرَد و از همه محرمات، حتي حرمت زنان، بيرون مي‌آيد[1]، به هر روي، اين آيه[2] اطلاق دارد و به اِحصار فقهي اختصاصي ندارد و شواهد قرآني و روايي آن چنين است:

1. شاهد قرآني: شاهد قرآني دو قسم است: داخلي و خارجي. شاهد داخلي، تقابل (فَاِن اُحصِرتُم) با (فَاِذا اَمِنتُم فَمَن تَمَتَّعَ بِالعُمرَةِ اِلَي الحَجّ) است، چون در مقابل احصارْ امنيت آمده است. (اُحصِرتُم) يقيناً مصدود و محبوس را هم دربر مي‌گيرد، زيرا اينان نيز فاقد امنيّت‌‌اند.

برخي مفتيان اهل تسنن، احصار اين آيه را فقط به معناي مصدود و ممنوع از طرف دشمن دانسته[3] و شايد مستند وي تقابل احصار با امنيت بوده است؛ ولي مشهور ميان مفسران شيعه، اطلاق آيه است كه محصور و مصدود هر دو را شامل مي‌شود.[4]

شايد گفته شود كه (فَاِن اُحصِرتُم) به معناي فقهي مصطلح (مبتلا به مانع دروني، مانند مرض) و در برابر مصدود (مبتلا به مانع بيروني، مانند دشمن) است. گواه بر آن جمله (ولاتَحلِقوا رُءوسَكُم حَتّي يَبلُغَ الهَدي مَحِلَّه) است، زيرا كسي كه دشمن او را از ادامه حجّ باز داشته است، قهراً از فرستادن هدي هم ممنوع شده و وظيفه‌اش قرباني كردن هدي در همان مكان بازداشت شده

[1] ـ ر.ك: فقه القرآن، راوندي، ج1، ص319 320.

[2] ـ قرطبي از ابن العربي نقل مي‌كند كه: هذه آية مشكلة، عُضْلةٌ من العُضَلِ (الجامع لاحكام القرآن، مج1، ج2، ص346).

[3] ـ همان، ص347.

[4] ـ التبيان، ج2، ص155؛ مجمع البيان، ج1 2، ص519.