ضمانت اجراي احكام فقهي
از ويژگيهاي قرآن كريم پرداختن به مسائل اخلاقي و تربيتي در كنار مسائل علمي است، زيرا قرآن كتاب نور است؛ نه چون ديگر كتابها كه مطالب خشك علمي را بدون ضامن اجراي آن، مانند اشاره به تقوا و ترس از جهنم، مطرح ميكنند. قرآن اين دو مطلب را در كنار هم ميآورد، چون اندوختههاي اخلاقي در كنار مباحث علمي، ضامن اجراي آموختههاست، از اين رو خداوند در اين آيه بيان مباحث فقهي حج و عمره و وظيفه حاجيان را با بحث تقوا آميخته و ميفرمايد: در همه امور با تقوا باشيد و بدانيد كه كيفر خدا شديد و غير قابلتحمل است: (واتَّقوا اللّهَ واعلَموا اَنَّ اللّهَ شَديدُ العِقاب).خداوند در قيامت به گونهاي عذاب ميكند كه چنان تعذيبي در توان هيچ كس نيست و طوري طاغيان باغي را به بند ميكشد كه هيچ كس مانند او نميتواند به بند بكشد: (فَيَومَئِذٍ لايُعَذِّبُ عَذابَهُ اَحَد * ولايوثِقُ وَثاقَهُ اَحَد).[2] البته اين كيفر جانكاه مطابق طغيان آنهاست و هرگز بيش از آن نخواهد بود: (جَزاءً وِفاقا).[3]آگاهان به سختي عقاب الهي، هم در تقوايشان دقت بيشتري ميكنند و هم در امتثال احكام او و اين نوعي ضمانت اجرا براي احكام الهي است.[1] ـ مجمع البيان، ج3 ـ 4، ص756. [2] ـ سوره فجر، آيات 25 ـ 26. [3] ـ سوره نبأ، آيه 26.