بهترين توشه - برگزیده ای از تسنیم نسخه متنی

بهترين توشه

خداوند پس از هشدار به مسافر بودن انسانها و لزوم تحصيل توشه سفر، زاد را تقوا مي‌شناساند: (فَاِنَّ خَيرَ الزّادِ التَّقوي). سرّ تشويق به تهيّه زاد در آيات حج، آن است كه حجّ از بهترين مصاديق تقواست و انسان در حجّ با تاريخ‏ممثّل اسلام، روح تعبّد، جلوه‌هاي خاص از مظاهر قرب خدا و صحنه‌هاي فداكاري حضرت ابراهيم كه قهرمان توحيد و مظهر تام تقواست، آشنا مي‌شود. گذشته از آنكه سرزمين وحي مركز آيات شفاف الهي است: (فيهِ ءايتٌ بَيِّنت).[1]

اگر واژه «خير» در آيه مورد بحث تفضيلي باشد، برتري تقوا نسبت به ساير ملكات نفساني (مانند توكّل، عدل و احسان و...) مراد است؛ يعني همه ملكات نفساني زاد و توشه مسافرند و تقوا بهترين آنهاست و آنچه درباره عدل گفته شد: (اعدِلوا هُوَ اَقرَبُ لِلتَّقوي)[2] نشان آن است كه تقوا اصل است و ملكه عدل براي وصول به آن محور اصلي يعني تقواست؛ ولي چون كلمه «خير» در اينجا «تعييني» و «خير مطلق» است همان‏طور كه ظاهر آيه مي‌فهماند معنا چنين مي‌شود: تنها زاد و توشه سودمند تقواست و انسان غير پرهيزگار، درحقيقت بي‌توشه است.

انسان دائماً در سفر است، زيرا هيچ‌گونه جمود، ركود و ايستايي براي وي نيست. هر مسافري نيز ره‌توشه مي‌طلبد و غذاي انسان فكر و ذكر و شكر است و چون هيچ‌يك از اين مواد غذايي بدون تقوا سامان نمي‌پذيرد، گاهي از

[1] ـ سوره آل عمران، آيه 97.

[2] ـ سوره مائده، آيه 8.