آگاهي و پاداش‌دهي خداوند به اعمال - برگزیده ای از تسنیم نسخه متنی

معناي طبيعت مطلق ذكر شود و اگر با ضمير ياد مي‌شد اين خصوصيت فوت مي‌شد و ايجاز در اينجا به ذكر ضمير نمي‌بود وگرنه ايجاز مخلّ مي‌شد، بلكه با ذكر اسم ظاهر در عين تفهيم سه خصوصيت ياد شده است.

توضيح بيشتر اينكه براي ايجاز به جاي اسم ظاهر، ضمير مي‌آورند و اين در جايي است كه از ضمير همان اراده شود كه از مرجع آن اراده شده. در آيه مورد بحث اگر ضمير به كار مي‌رفت به توضيحي نياز داشت كه توضيح مزبور به اطناب مي‌گراييد و حجم عبارات بيش از تكرار اسم ظاهر مي‌شد.

آگاهي و پاداش‌دهي خداوند به اعمال

خداوند پس از دستور پرهيز از رذايل (محرمات احرام)، براي رساندن حجگزاران به فضايل و خيرات مي‌فرمايد: (وما تَفعَلوا مِن خَيرٍ يَعلَمهُ اللّه). قرآن كتاب نور و هدايت است، از اين‏رو بر خلاف كتابهاي علمي محض، مطالب علمي را كنار مسائل تربيت و تزكيه مي‌آورد، چنان كه در اين آيه، كنار بيان برخي محرمات احرام، مسائل ارزشي و اخلاقي را كه ضمانتِ اجراي احكام است يادآور مي‌شود.

توضيح آنكه گرچه فقه جزء فنون حكمت عملي است و از سنخ مسائل بايد و نبايد ارزشي است؛ ليكن جنبه علمي محض آن، كه در كتابهاي فقه مطرح مي‌شود، از موعظت و نصيحت عاري است؛ ولي قرآن حكيم در كنار طرح آموزه‌هاي فنّي فقه، اخلاق، موعظه و نصيحت را ملحوظ مي‌دارد تا تزكيه را در جوار تعليم كتاب و حكمت ارائه كند. چنين تلفيق مباركي در كتابهاي فنّي فقه متداول يافت نمي‌شود.

بيان عالم بودن خداوند به عمل: (وما تَفعَلوا مِن خَيرٍ يَعلَمهُ اللّه)، تبشير