انواع تجارت در موسم حجّ - برگزیده ای از تسنیم نسخه متنی

تذكّر: 1. كلمه «ليس عليكم جناح» گاهي در راجح بلكه در واجب به كاررفته است؛ مانند: (فَلَيسَ عَلَيكُم جُناحٌ اَن تَقصُروا مِنَ الصَّلوة).[1] برخي كلمه «ليس عليكم جناح» را بر خارج از اعمال حج حمل كرده و آن را مانند (فَاِذا قُضِيَتِ الصَّلوةُ فَانتَشِروا فِي الاَرضِ وابتَغوا مِن فَضلِ اللّه)[2] دانسته‌اند.[3]

اين مطلب كه فخر رازي آن را از ابومسلم نقل كرده محتاج به توجيه است، زيرا بعد از فراغ از اعمال حج مجالي براي توهم جُناح و گناه نبود و رسوبات جاهلي هم بر آن مِنوال بافته نشده بود.

2. شايد منشأ توهم حرمت تجارت در ايام حج، حرمت بسياري از امور عادي، مانند لبس مخيط، استعمال طيب، صيد خشكي، نگاه در آيينه به قصد زينت و مانند آن باشد، گذشته از آنكه جدال كه يكي از محرمات حال احرام است در تجارت راه دارد.

از ابن عباس نقل شده كه تاجر در حج را «داجّ» (مكتسب ملتقط) در قبال «حاجّ» مي‌ناميدند و داج از «دجاجة» مشتق است.[4]

انواع تجارت در موسم حجّ

طبق برخي آيات[5] و روايات[6]، به طور كلي طلبِ روزي حلال كاري پسنديده

[1] ـ سوره نساء، آيه 101.

[2] ـ سوره جمعه، آيه 10.

[3] ـ التفسير الكبير، مج3، ج5، ص171.

[4] ـ همان.

[5] ـ مانند آيات 17 سوره عنكبوت و 10 سوره جمعه.

[6] ـ الكافي، ج3، ص488؛ ج5، ص78 و434.