لطفا منتظر باشید ...
فصل پنجم : ريشه ها و مبانى فكرى - دينى غرب و موقعيت ما
برخى زمينه هاى دينى - فرهنگى جهان غرب
در خلال مباحث گذشته ، نگرشهاى گوناگون سنتى و رهيافتهاى جديد زبان دينى را در فضاى فكرى غرب به اجمال مطالعه كرديم . در اين مرور كوشيديم تا حد امكان از نگاه يك ناظر بى طرف و بيرونى به دعاوى و مدعيات مربوط به زبان دينى را از زبان گويندگانشان توجه كنيم . از سوى ديگر، اين موضوع مورد توجه قرار گرفت كه در يك جستجوى مطالعاتى پر دامنه و دشوار، بر زمينه ها، مبانى و مبادى علمى و فرهنگى ديدگاه هاى جديد در زبان دينى تامل شده شناسايى شوند. سرانجام آنكه در ميان مطالب و گفته ها، گاه برخى لوازم و پيامدهاى آنها نيز به اجمال مورد مداقه قرار گرفت . پيامدهاى تلخى كه دين را عارى از هرگونه واقعيت قلمداد مى نمود و با چشم سودانگارى به آن مى نگريست .اين لوازم آن سان ناگوار بود كه پذيرش آن حتى بر انديشمند ملحدى چون راسل دشوار آمد و گفت : ( من مى توانم به افرادى كه استدلال مى كنند دين از حقيقت برخوردار است و بنابراين بايد به آن ايمان داشت . احترام بگذارم ، اما در مورد كسانى كه مى گويند به دين بايد ايمان داشت چون فايده بخش است و مى گويند پرسش در باب اينكه آيا دين از حقيقت برخوردار است يا نه ؟ اتلاف وقت است ، تنها احساس توهين مى كنم ) . (385)اكنون وقت آن است تا بدين پرسش اساسى بپردازيم كه موضع و جايگاه ما در برابر رهيافتهاى زبان دينى جديد چيست ؟ آيا نظريه هايى كه در دوران جديد غرب درباره دين و زبان دينى مطرح شده است ، بر متون دينى مسلمانان نيز تطبيق مى شود يا نه ؟ با نگاه ديگر، آيا همان زمينه ها و مبادى و مبانى فرهنگى ، علمى و دينى كه زمينه ساز پيدايش ديدگاه هاى جديد در غرب مسيحى در باب فهم و زبان دين شده است ، به طور كامل ، در عالم اسلام و قلمرو فرهنگ ، ديانت و اجتماع مسلمانان وجود داشته است ، تا نظريات مربوط به فهم و زبان دين كه انديشمندان يهودى - مسيحى آن را نسخه اى براى دشواريهاى دينى و فكرى خود قلمداد كرده اند، در مورد دين و متون دينى مسلمانان نيز ارائه شود؟به منظور دستيابى به چشم اندازى روشن در پاسخ به پرسش پيشين ، ناگزيريم هرچند فهرست وار برخى ويژگيهاى فكرى و فرهنگى عالم غرب را نشان كنيم .
