مصرف زكات - توضیح المسائل نسخه متنی

تا بيشتر نباشد، مثلا اگر هفتاد گاو دارد، بايد بحساب سى وچهل حساب كند وبراى سى تاى آن زكات سى تا وبراى چهل تاى آن زكات چهل تا را بدهد چون اگر بحساب سى تا حساب كند، ده تا زكات نداده مى ماند.

نصاب گوسفند مسأله 1980 - گوسفند پنج نصاب دارد:

اول: چهل گوسفند است، وزكات آن يك گوسفند است وتا گوسفند به چهل نرسد زكات ندارد.

دوم: صد وبيست ويك گوسفند است، وزكات آن دو گوسفند است.

سوم: دويست ويك گوسفند است، وزكات آن سه گوسفند است.

چهارم: سيصد ويك گوسفند است، وزكات آن چهار گوسفند است.

پنجم: چهار صد وبالاتر از آن است كه بايد آنها را صدتا صدتا حساب كند وبراى هر صدتاى آنها يك گوسفند بدهد.

ولازم نيست زكات را از خود گوسفندها بدهد، بلكه يا گوسفند ديگرى بدهد ويا مطابق گوسفند پول بدهد كافى است، اما چيز ديگرى غير از اين دو را بدهد اشكال دارد.

مسأله 1981 - زكات ما بين دو نصاب واجب نيست، پس اگر شماره گوسفندهاى كسى از نصاب اول كه چهل است بيشتر باشد تا به نصاب دوم كه صد وبيست ويك گوسفند است نرسيده، فقط بايد زكات چهل تاى آن را بدهد و [ 370 ] زيادى آن زكات ندارد وهمچنين است در نصابهاى بعد.

مسأله 1982 - زكات شتر وگاو وگوسفندى كه بمقدار نصاب برسد واجب است چه همه آنها نر باشند يا ماده، يا بعضى نر باشند وبعضى ماده.

مسأله 1983 - در زكات، گاو وگاوميش يك جنس حساب مى شود و شتر عربى وغير عربى يك جنس است، وهمچنين بز وميش وشيشك در زكات با هم فرق ندارند.

مسأله 1984 - اگر براى زكات گوسفند بدهد، بنا بر احتياط واجب بايد داخل سال دوم شده باشد واگر بز بدهد احتياطا بايد داخل سال سوم شده باشد.

مسأله 1985 - گوسفندى را كه بابت زكات مى دهد، اگر قيمتش مختصرى از گوسفندهاى ديگر او كمتر باشد اشكال ندارد.

ولى بهتر است گوسفندى را كه قيمت آن از تمام گوسفندهايش بيشتر است بدهد، وهمچنين است در گاو وشتر.

مسأله 1986 - اگر چند نفر با هم شريك باشند هر كدام آنان كه سهمش به نصاب اول رسيده بايد زكات بدهد وبر كسى كه سهم او كمتر از نصاب اول است زكات واجب نيست.

مسأله 1987 - اگر يك نفر در چند جا گاو يا شتر يا گوسفند داشته باشد و روى هم باندازه نصاب باشند، بايد زكات آنها را بدهد.

مسأله 1988 - اگر گاو وگوسفند وشترى كه دارد مريض ومعيوب هم باشند، بايد زكات آنها را بدهد.

مسأله 1989 - اگر گاو وگوسفند وشترى كه دارد همه مريض يا معيوب يا پير باشند، مى تواند زكات را از خود آنها بدهد.

ولى اگر همه سالم وبى عيب وجوان باشند نمى تواند زكات آنها را مريض، يا معيوب يا پير بدهد.

بلكه اگر بعضى از آنها سالم وبعضى مريض ودسته‌اى معيوب ودسته ديگر بى عيب ومقدارى پير ومقدارى جوان باشند، احتياط واجب آن است كه براى زكات آنها سالم و [ 371 ] بى عيب وجوان بدهد.

مسأله 1990 - اگر پيش از تمام شدن ماه يازدهم، گاو وگوسفند وشترى را كه دارد با چيز ديگر عوض كند، يا نصابى را كه دارد با مقدار نصاب از همان جنس عوض نمايد، مثلا چهل گوسفند بدهد وچهل گوسفند ديگر بگيرد، زكات بر او واجب نيست.

مسأله 1991 - كسى كه بايد زكات گاو وگوسفند وشتر را بدهد، اگر زكات آنها را از مال ديگرش بدهد، تا وقتى شماره آنها از نصاب كم نشده، همه ساله بايد زكات را بدهد، واگر از خود آنها بدهد واز نصاب اول كمتر شوند، زكات بر او واجب نيست مثلا كسى كه چهل گوسفند دارد، اگر از مال ديگرش زكات آنها را بدهد تا وقتى كه گوسفندهاى او از چهل كم نشده، همه ساله بايد يك گوسفند بدهد واگر از خود آنها بدهد تا وقتى به چهل نرسيده، زكات بر او واجب نيست.

مصرف زكات

مسأله 1992 - انسان مى تواند زكات را در هشت مورد مصرف كند:

اول: فقير، وآن كسى است كه مخارج سال خود وعيالاتش را ندارد.

ولى كسى كه صنعت، يا ملك يا سرمايه‌اى دارد كه مى تواند مخارج سال خود را بگذراند فقير نيست.

دوم: مسكين، واو كسى است كه از فقير سخت تر مى گذراند.

سوم: كسى كه از طرف امام (عليه السلام) يا نائب امام مأمور است كه زكات را جمع ونگهدارى نمايد وبه حساب آن رسيدگى كند وآن را به امام (عليه السلام) يا نائب امام يا فقرا برساند، كه مى تواند باندازه زحمتى كه مى كشد از زكات استفاده كند. [ 372 ] چهارم: كافرهائى كه اگر زكات به آنان بدهند به دين اسلام مايل مى شوند، يا در جنگ به مسلمانان كمك مى كنند وهمچنين مسلمانانى كه ايمان آنان ضعيف است كه اگر زكات به آنان بدهند ايمانشان قوى مى شود.

پنجم: خريدارى بنده ها وآزاد كردن آنان.

ششم: بدهكارى كه نمى تواند قرض خود را بدهد، به شرط آن كه قرض در معصيت صرف نشده باشد.

هفتم: سبيل الله، يعنى كارى كه مانند ساختن مسجد ومدرسه، منفعت عمومى دينى دارد.

يا مثل ساختن پل واصلاح راه، كه نفعش به عموم