چيزهايى كه در نماز جماعت مستحب است - توضیح المسائل نسخه متنی

كند تا امام تشهد يا قنوت را تمام كند وبقيه نماز را با او بخواند.

چيزهايى كه در نماز جماعت مستحب است

مسأله 1501 - اگر مأموم يك مرد باشد، مستحب است طرف راست امام بايستد واگر زن باشد، مستحب است در طرف راست امام طورى بايستد كه جاى سجده اش مساوى زانو يا قدم امام باشد واگر يك مرد ويك زن ويا يك مرد وچند زن باشند مستحب است مرد طرف راست امام وباقى پشت سر امام بايستند واگر چند مرد وچند زن باشند مستحب است مردها عقب امام وزنها پشت مردها بايستند.

مسأله 1502 - مستحب است امام در وسط صف بايستد واهل علم و كمال وتقوى در صف اول بايستند.

مسأله 1503 - مستحب است صفهاى جماعت منظم باشد وبين كسانى كه در يك صف ايستاده‌اند فاصله نباشد وشانه آنان رديف يكديگر باشد.

مسأله 1504 - مستحب است بعد از گفتن (قد قامت الصلوة) مأمومين برخيزند.

مسأله 1505 - مستحب است امام جماعت حال مأمومى را كه از ديگران ضعيف تر است رعايت كند وعجله نكند تا افراد ضعيف باو برسند ونيز مستحب [ 280 ] است قنوت وركوع وسجود را طول ندهد مگر بداند همه كسانى كه باو اقتدا كرده‌اند مايلند.

مسأله 1506 - مستحب است امام جماعت در حمد وسوره وذكرهائى كه بلند مى خواند صداى خود را بقدرى بلند كند كه ديگران بشنوند، ولى بايد بيش از اندازه صدا را بلند نكند.

مسأله 1507 - اگر امام در ركوع بفهمد كسى تازه رسيده ومى خواهد اقتدا كند مستحب است ركوع را دو برابر هميشه طول بدهد وبعد برخيزد، اگر چه بفهمد كس ديگرى هم براى اقتدا وارد شده است.

چيزهايى كه در نماز جماعت مكروه است

مسأله 1508 - اگر در صف هاى جماعت جا باشد، مكروه است انسان تنها بايستد.

مسأله 1509 - مكروه است مأموم ذكرهاى نماز را طورى بگويد كه امام بشنود.

مسأله 1510 - مسافرى كه نماز ظهر وعصر وعشا را دو ركعت مى خواند مكروه است در اين نمازها به كسى كه مسافر نيست اقتدا كند وكسى كه مسافر نيست مكروه است در اين نمازها بمسافر اقتدا نمايد.

نماز آيات

مسأله 1511 - نماز آيات كه دستور آن بعدا گفته خواهد شد بواسطه چهار چيز واجب مى شود، اول: گرفتن خورشيد، دوم: گرفتن ماه، اگر چه كمى از [ 281 ] آنها گرفته شود وكسى هم از آن نترسد.

سوم: زلزله اگر چه‌كسى هم نترسد.

چهارم: رعد وبرق وبادهاى سياه وسرخ ومانند اينها در صورتى كه بيشتر مردم بترسند.

ونيز بنا بر احتياط واجب در حوادث وحشتناك زمينى مانند شكافته شدن وفرو رفتن زمين در صورتى كه بيشتر مردم بترسند بايد نماز آيات بخوانند.

مسأله 1512 - اگر از چيزهائى كه نماز آيات براى آنها واجب است بيشتر از يكى اتفاق بيفتد انسان بايد براى هر يك از آنها يك نماز آيات بخواند، مثلا اگر خورشيد بگيرد و زلزله هم بشود بايد دو نماز آيات بخواند.

مسأله 1513 - كسى كه چند نماز آيات بر او واجب است اگر همه آنها براى يك چيز بر او واجب شده باشد، مثلا سه مرتبه خورشيد گرفته ونماز آنها را نخوانده است موقعى كه قضاى آنها را مى خواند، لازم نيست معين كند كه براى كدام دفعه آنها باشد، وهمچنين است اگر چند نماز براى رعد وبرق وبادهاى سياه وسرخ ومانند اينها بر او واجب شده باشد ولى اگر براى آفتاب گرفتن وماه گرفتن وزلزله، يا براى دو تاى اينها نمازهائى بر او واجب شده باشد بنابر احتياط واجب بايد موقع نيت معين كند، نماز آياتى را كه مى خواند براى كداميك آنها است.

مسأله 1514 - چيزهائى كه نماز آيات براى آنها واجب است در هر شهرى اتفاق بيفتد فقط مردم همان شهر بايد نماز آيات بخوانند وبر مردم جاهاى ديگر واجب نيست، ولى اگر مكان آنها بقدرى نزديك باشد كه با آن شهر يكى حساب شود، نماز آيات بر آنها هم واجب است.

مسأله 1515 - از وقتى كه خورشيد يا ماه شروع بگرفتن مى كند انسان بايد نماز آيات را بخواند وبنابر اقوى وقت آن تا زمانى است كه همه آن باز نشده باشد.

وبنابر احتياط واجب بايد بقدرى تأخير نيندازد كه شروع بباز شدن كند. [ 282 ]

مسأله 1516 - اگر خواندن نماز آيات را بقدرى تأخير بيندازد كه آفتاب يا ماه شروع بباز شدن كند، بنابر احتياط واجب بايد نيت ادا وقضا نكند ولى اگر بعد از باز شدن تمام آن، نماز بخواند بايد نيت قضا نمايد.

مسأله 1517 - اگر مدت گرفتن خورشيد يا ماه بيشتر از خواندن يك ركعت باشد ولى انسان نماز را نخواند تا باندازه خواندن يك ركعت بآخر وقت آن مانده باشد بايد نيت ادا كند بلكه اگر مدت گرفتن آنها به اندازه خواندن يك ركعت يا كمتر هم باشد بايد نماز آيات را بخواند وادا است.

مسأله 1518 - موقعى كه زلزله ورعد وبرق ومانند اينها اتفاق مى افتد، انسان بايد فورا نماز آيات را بخواند واگر نخواند معصيت كرده وتا آخر عمر بر او واجب است وهر وقت بخواند ادا است.

مسأله 1519 - اگر