توضیح المسائل نسخه متنی

شده و آب كشيدن آن ممكن است اشكال ندارد، واگر مشترى بخواهد آن چيز را بخورد بايد فروشنده نجس بودن آن را به او بگويد.

ولى اگر لباس است گفتن لازم نيست اگر چه مشترى با آن نماز بخواند زيرا كه در نماز طهارت ظاهرى بدن ولباس كافى است.

مسأله 2118 - اگر چيز پاكى مانند روغن ونفت كه آب كشيدن آن ممكن نيست نجس شود، چنانچه مثلا روغن نجس را براى خوردن به خريدار بدهند معامله باطل وعمل حرام است واگر براى كارى بخواهند كه شرط آن پاك بودن نيست مثلا بخواهد نفت نجس را بسوزانند، يا روغن نجس را تبديل به صابون كنند فروش آن اشكال ندارد.

مسأله 2119 - خريد وفروش دواهاى نجس خوردنى اگر چه جائز است ولى بايد نجاستش را به مشترى بگويند.

مسأله 2120 - خريد وفروش روغن ودواهاى روان وعطرهايى كه از ممالك غير اسلامى مى آورند اگر نجس بودن آنها معلوم نباشد اشكال ندارد، ولى روغنى را كه از حيوان بعد از جان دادن آن مى گيرند، چنانچه در شهر كفار از دست كافر بگيرند واز حيوانى باشد كه اگر رگ آن را ببرند خون از آن جستن [ 394 ] مى كند.

در صورتى كه احتمال آن برود كه از حيوانى است كه بدستور شرع كشته شده اگر چه پاك وخريد وفروش آن جايز است ولى خوردنش حرام وبر فروشنده لازم است كيفيت را به مشترى بگويد.

مسأله 2121 - اگر روباه رابه‌غير دستورى كه‌در شرع معين شده كشته باشند، يا خودش مرده باشد، خريد وفروش پوست آن حرام ومعامله آن باطل است.

مسأله 2122 - خريد وفروش گوشت وپيه وچرمى كه از ممالك غير اسلامى مى آورند، يا از دست كافر گرفته مى شود در صورتى كه احتمال برود از حيوانى است كه بدستور شرع كشته شده خريد وفروش آن جائز است ولى نماز در آن جائز نيست.

مسأله 2123 - خريد وفروش گوشت وپيه وچرمى كه از دست مسلمان گرفته شود اشكال ندارد.

ولى اگر انسان بداند كه آن مسلمان آن را از دست كافر گرفته وتحقيق نكرده كه از حيوانى است كه به دستور شرع كشته شده يا نه، خريد وفروش آن جايز است ولى نماز در آن چرم وخوردن آن گوشت جايز نيست.

مسأله 2124 - خريد وفروش مسكرات حرام ومعامله آنها باطل است.

مسأله 2125 - فروختن مال غصبى اگر مالك آن معامله را رد كرد باطل است، وفروشنده بايد پولى را كه از خريدار گرفته به او برگرداند.

مسأله 2126 - اگر خريدار قصدش اين باشد كه پول جنس را ندهد معامله اشكال دارد.

مسأله 2127 - اگر خريدار بخواهد پول جنس را بعدا از حرام بدهد، واز اول هم قصدش اين باشد معامله اشكال دارد.

واگر از اول قصدش اين نباشد معامله صحيح است ولى بايد مقدارى را كه بدهكار است از مال حلال بدهد.

مسأله 2128 - خريد وفروش آلات لهو مثل تار وساز حرام است. [ 395 ]

مسأله 2129 - اگر چيزى را كه مى شود استفاده حلال از آن ببرند به قصد اين بفروشد كه آن را در حرام مصرف كنند مثلا انگور را به اين قصد بفروشد كه‌از آن شراب تهيه نمايند، معامله آن حرام و بنابر احتياط وباطل است.

مسأله 2130 - خريد وفروش مجسمه‌و چيزهاى ديگرى كه روى آن مجسمه دارد اشكال ندارد.

مسأله 2131 - خريدن چيزى كه از قمار، يا دزدى ، يا از معامله باطل تهيه شده باطل وتصرف در آن مال حرام است.

واگر كسى آن را بخرد بايد به صاحب اصليش برگرداند.

مسأله 2132 - اگر روغنى را كه با پيه مخلوط است بفروشد، چنانچه آن را معين كند مثلا بگويد اين يك من روغن را مى فروشم، مشترى مى تواند معامله را به هم بزند، ولى اگر آنرا معين نكند بلكه يك من روغن بفروشد، بعد روغنى كه پيه دارد بدهد، مشترى مى تواند آن روغن را پس دهد وروغن خالص مطالبه نمايد.

مسأله 2133 - اگر مقدارى از جنسى را كه با وزن يا پيمانه مى فروشند به زيادتر از همان جنس بفروشد، مثلا يك من گندم را به يك من ونيم گندم بفروشد.

ربا وحرام است وگناه يك درهم ربا بزرگتر از آن است كه انسان هفتاد مرتبه با محرم خود زنا كند، بلكه اگر يكى از دو جنس سالم وديگرى معيوب، يا جنس يكى خوب وجنس ديگرى بد باشد، يا با يكديگر تفاوت قيمت داشته باشند، چنانچه بيشتر از مقدارى كه مى دهد بگيرد، باز هم ربا وحرام است، پس اگر مس درست را بدهد وبيشتر از آن مس شكسته بگيرد يا برنج صدرى را بدهد و بيشتر از آن برنج گرده بگيرد يا طلاى ساخته را بدهد وبيشتر از آن طلاى نساخته بگيرد، ربا وحرام مى باشد.

مسأله 2134 - اگر چيزى را كه اضافه مى گيرد غير از جنسى باشد كه [ 396 ] مى فروشد، مثلا يك من گندم به يك من گندم ويك ريال پول بفروشد باز هم ربا وحرام است بلكه اگر چيزى زيادتر نگيرد ولى شرط كند كه خريدار عملى براى او انجام دهد، ربا وحرام مى باشد.

مسأله 2135 - اگر كسى كه مقدار كمتر رامى دهد چيزى علاوه كند مثلا يك من گندم ويك دستمال را به يك من ونيم گندم بفروشد،