باب دوم - انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه نسخه متنی

باب دوم

انسان كامل خليفه الله است ([ اولئك خلفاء الله فى أرضه و الدعاه الى دينه ]) . ( 1 ) ( ب ) و اين چنين انسان
خليفه الله است چه ([ انى جاعل فى الارض خليفه]) دال است كه وصف دائمى حقيقه الحائق جاعلى اين چنين است
پس همواره مجعولى آنچنان بايد زيرا جاعل است نه جعلت و اجعل و نحو هما . و جاعل مقيد به شخص خاص و زمان
خاص نيست تا چون ([ انى جاعلك للناس اماما]) و ([ يا داود انا جعلناك خليفه فى الارض]) محدود باشد .

و
خليفه بايد به صفات مستخلف عنه و در حكم او باشد وگرنه خليفه او نيست
لذا فرمود : ([ و علم آدم الاسماء
كلها]) كه جمع محلى به الف و لام موكد به كل آورد . و از جهت اهميت به خليفه آن را بر خليفه مقدم داشت
امام صادق عليه السلام فرمود : ([ الحجه قبل الخلق و مع الخلق و بعد الخلق ]) . پس آيه بر لزوم وجود خليفه
الى يوم القيمه از امهات و محكمات است و چنانكه بر معنى مذكور دال است نيز دلالت دارد كه تعيين خليفه
بر امت نيست
فافهم .

1 نهج البلاغه
كلام امير عليه السلام به كميل
حكمت 47 .