با توجه به آنچه گفته شد، جامعة شيعه در زمان "امام صادق عليه السلام ) با روشن شدن ابعاد "مكتب تشيع" در معرض بزرگترين "امتحان تاريخي " خود، قرار گرفته بود! آزموده شدن در حقيقت "ولايت " و "ولايت پذيري"...نيم قرن تجربة تلخ تاريخي ، پس از رحلت رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم كه منجر به "حادثة جانسوز عاشورا" شده بود، براي پيدايش بيداري و هشياري لازم، در بخش "حق جو" و "حق پذير" جامعة اسلامي و نهايتاً گرايش به "مكتب اهل بيت" و پديد آمدن زمينة يك "انقلاب بزرگ فرهنگي " در جهت تحقق "ولايت حقه" كافي بود و اين انقلاب " به يمن رهبري و هدايت سه امام معصوم "امام سجاد عليه السلام، امام باقر عليه السلام" صورت گرفته بود و در پي آن "ملت شيعه" متولد شده بلكه به مرحلة بلوغ رسيده بود، و اينك سخت ترين امتحان خود را در پيش داشت "ولايت پذيري" و ابراز تمكين و تابعيت به مقام ولايت و امامت به فراخور بالاترين اوج كمال يعني "مرتبة عصمت".