آيه: 58 قُلْ بِفَضْلِ اللّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِكَ فَلْيَفْرَحُواْ هُوَ خَيْرٌ مِّمَّا يَجْمَعُونَ
ترجمه:
بگو: )مؤمنان( تنها به فضل و رحمت خداوند شاد شوند، )نه به مال و مقام،( كه آن بهتر از هرچيزى است كه مى اندوزند.نكته ها:
با توجّه به شفا، موعظه و رحمت بودن قرآن كه در آيه ى قبل بود، ظاهر اين آيه آن است كه مراد از فضل ورحمت، همان تمسّك به قرآن باشد. به فرموده ى حضرت على عليه السلام: روز قيامت ندا مى دهند كه هر كشاورزى گرفتار آفتى مى شود، جز آنان كه در مزرعه ى قرآن كشتند، پس در زمين قرآن كشت كنيد. فكونوا من حرثة القرآن (288) پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: مَن هداه اللَّه للأسلام وعلّمه القرآن ثمّ شكى الفاقة كتب اللَّه الفاقة بين عينيه الى يوم القيامة هر كس را كه خداوند به نعمت اسلام و فهم قرآن مفتخر ساخت ولى او ا حساس بدبختى كند واقعاً بدبخت است و تا روز قيامت مهر بدبختى بر پيشانى او زده مى شود. سپس اين آيه را تلاوت نمود. (289) و در روايت ديگرى فرمودند: به سراغ قرآن برويد تا زندگى تان زندگى سعيدان و مرگتان مرگ شهيدان باشد و از حسرتِ روز قيامت نجات يابيد، چرا ك ه قرآن، كلام خداوند رحمن و مانع و امانى از شرّ شيطان و سبب برترى و سنگينى ميزان است. (290) در روايات، فضل و رحمت، به نبوّت و امامت تفسير شده است. (291) چنانكه فضل به نعمت هاىِ عامّ الهى و رحمت به نعمت هاى خاصّ خداوند تفسير شده است. (292) پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله فرمود: اهل ايمان بدانند كه نعمت دين از همه ى اموال كافران بهتر است و بايد بدان شاد باشند. (293)پيام ها:
1- به قانونى همچون قرآن كه شفا، موعظه، هدايت و رحمت است افتخار كنيم كه از همه ى قوانين بشرى برتر است. فليفرحوا 2- به نعمت ولايت شاد باشيم، نه به مال و مقام. فليفرحوا 3- نعمت ها را از فضل الهى بدانيم، نه از خود تا شادى ما رنگ الهى بيابد و سبب فخر فروشى و تكبّر نگردد. (294) بفضل اللّه...فليفرحوا 4- تنها نعمتى كه برخوردارى از آن بايد سبب شادمانى باشد، قرآن است. بفضل اللّه و برحمته... فليفرحوا )تقدّم بفضل اللّه وبرحمته نشانه ى انحصار است( 5 - نعمت هاى مادّى، گاهى سبب فتنه و فساد شده و زود گذر است، ولى نعمت هاى معنوى، پايدار و سبب رشد است. خَيرٌ ممّا يَجمَعون 6- نعمت هاى معنوى، برتر از تمام نعمت هاى مادّى است. خيرٌممّايَجمعون )كسى كه بهره اى از قرآن دارد، نبايد از تنگدستى خود ودارايى ديگران اندوهناك باشد( نهج البلاغه، خطبه 17.288-]]. تفسير نورالثقلين.
289-بحار، ج 89، ص 19.
290-تفسير نورالثقلين.
291-تفسير الميزان.
292-تفسير صافى.
293-تفسير كبيرفخررازى.