منطق ماديون
3 . قرآن كريم منطق كسانى كه در اثر فراموشى حقيقت خويش خسارت ديده اند ( وقدخاب من دسيها ) ( 5 ) و هستىرا در محور(ماده) منحصر كرده اند
راجع به نفى مبدأ و معاد چنين نقل مى كند : ما هى الاحياتنا الدنيا
نموت و نحيا و ما يهلكنا الا الدهر . ( 6 )و درباره انكار(وحى) و(نبوت) چنين مى آورد : لو نشاء لقلنا
مثل هذا ان هذا الا أساطير الأولين . ( 7 )و درباره اصالت(حس) و نفى(هستى غير محسوس) چنين نقل مى
نمايد :لن نؤمن لك حتى نرى الله جهره ( 8 ) فقالوا أرنا الله جهره ( 9 )
غيب و شهادت
آنگاه هستى را به(غيب) و(شهادت) يعنى(مجرد) و(مادى) تقسيم مى كندو خداى سبحان را غيب مطلق مى
داند كه هرگز محسوس نخواهد شد
نه در دنيا و نه در آخرت نه در بيدارى نه در خواب نه در طبيعت و نه در
عالم مثال
زيرا ذات مقدسش منزه از صورت حسى و مبراى از هر(جسد مثالى) مى باشد : لا تدركه الأبصار و
هو يدرك الأبصار و
خدا منزه از جسم و جسد است
هو اللطيف الخبير . ( 10 )چون مجرد و لطيف از(ماده) و(مثال) استديده نخواهد شد
و چون ذاتا آگاه است
هر ديد و ديده را مى نگرد .
تنظيم حركت توسط اراده
4 . همانطورى كه كارهاى تحريكى بدن مرهون اراده هاى نفسانى روح مجرد استو تا اراده روح نيروهاى
تحريكى را رهبرى نكند نظام معقولى در كارهاى انسان محقق نمى شود
همچنين اگر بينش عقلى ادراكهاى حسى
او را تنظيم نكند
هرگز نظام معقولى در احساسهاى انسان حاصل نخواهد شد . زيرا حواس جز تصورهاى(بسيط)
ره آورد ديگرى ندارند
و آنكه اين مفردها را مرتبط مى سازد
و آنها را از
4. غرر و درر
آمدى .5. شمس 10.6. جاثيه 24 .7. انفال 31 .8. بقره 55 .9. نساء 153 .10. انعام 103 .