فصل دوازدهم : شخصيت ابن عربى - آوای توحید نسخه متنی

| 78 |

فصل دوازدهم :
شخصيت ابن عربى

1 . از اين لحاظ كه در متن پيام حضرت امام قدس سره الشريف از عرفان و عرفاى بنام ياد شده است لازم است
اشاره كوتاهى پيرامون برخى از مشاهده اهل طريق و شاهدان شريعت پيشه و حقيقت طلب ارائه شود .

محمد بن
على بن محمد بن احمد بن عبدالله بن حاتم الطائى
معروف به محى الدين
مكنى به ابن عربى
ملقب
به شيخ اكبر ( 560 638 ) است . از اين روى طريقت خاصه وى به طريقه اكبريه موسوم است . در بين معارف اهل
عرفان بيهمتا
و در عمودين زمان خويش

نبوغ پر فروغ محى الدين

( گذشته تا كنون ) بينظير مى باشد .

آنچه امام رازى درباره مرحوم بوعلى گفته است :

ما سبقه اليه من قبله
و لا لحقه من بعده
( 1 ) گرچه از جهت برهانى كردن بخشى از مسائل عرفان بجاست
ليكن نصاب تام اين گفتار
در خور ابن عربى است
زيرا گفتار و نوشتار تازى و فارسى
نثر و نظم ( در ماضى و غابر ) ديگران نسبت به
بحر مواج محى الدين بضعه اى بشمار مى آيد .

و كريمه ما ننسخ من آيه أو ننسها نأت بخير منها أو مثلها ( 2 )
وعده كوتاه مدت نداده است . فاصله علمى ابن عربى از شيخ اشراق ( ره ) بسيار است . و از صدرالمتألهين ( ره
) كم نيست . خضوع زائد الوصف وى نسبت به محى الدين
به طورى كه در برابر هيچ حكيم و عارفى چنين تخضعى
ندارد
گواه بر مطلب است
چه اينكه بسيارى از مبانى حكمت متعاليه وامدار عرفانى است كه ابن عربى
پايه گذار نامدار آن مى باشد . البته سهم صدرالمتألهين ( ره ) از جهت برهانى كردن عرفان همچنان محفوظ
است .

1 . شرح اشارات فصل اول از نمط نهم .

2 . بقره 106 .